Endometriose

Endometriose zorgde ervoor dat Shireen Masani haar werk moest opgeven en haar leven moest stilleggen. Maar een nieuw dieet met gezonde voeding bracht hier verandering in.

De eerste menstruatie is een cruciaal moment voor iedere vrouw. Maar voor Shireen Masani (40) was dit de start van twee decennia slopende pijn, en het einde van een ‘normaal’ leven zoals ze dat tot dan toe kende.

De oorzaak van Shireens pijn was endometriose, een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies (endometrium) elders in het lichaam wordt aangetroffen. In de meeste gevallen is dat in de eierstokken, de eileiders of de buik. Dit weefsel gedraagt zich hetzelfde als baarmoederslijmvlies, inclusief maandelijkse bloedingen. Het kan leiden tot ernstige pijn en hevig bloedverlies tijdens de menstruatie en onvruchtbaarheid.

Toen Shireen op haar zestiende voor het eerst werd geveld door de pijn die deze aandoening veroorzaakte, was die zo erg dat ze in het ziekenhuis belandde. ‘De endometriose had tot gevolg dat mijn appendix scheurde,’ zegt Shireen. ‘De pijn was vreselijk.’

Shireen onderging diverse hormonale behandelingen, waaronder de pil en de prikpil, om haar endometriose onder controle te houden. Dit is de standaardbehandeling, maar zij kon de bijwerkingen van de medicatie niet verdragen. ‘Ik had vreselijke migraines en nam toe in gewicht,’ aldus Shireen. ‘Mijn lichaam kan helemaal niet tegen hormonale medicijnen.’

Omdat er op dat moment geen andere behandelmogelijkheden waren, behalve pijnstillers, kreeg Shireen te horen dat ze er maar ‘mee moest leren leven’ en dat deed ze. ‘Ik snap niet hoe ik het volhield,’ zegt Shireen. ‘Het voelde zo onrechtvaardig.’

Toen ze 21 was kreeg Shireen een baan bij een spa- en welnesscentrum. Daar werd haar belangstelling gewekt voor complementaire en alternatieve geneeskunde. ‘Ik volgde een massagecursus en leerde andere vormen van manuele therapie kennen, zoals craniosacrale therapie. Ik onderging zelf diverse behandelingen en die hielpen heel goed.’

Shireen voelde zich een tijdje goed en kon een relatief normaal leven leiden. Maar in 2005, toen ze 28 was, overleed haar goede vriend en mentor en wreekte de pijn door de endometriose zich. ‘Het was een ongelooflijk stressvolle periode. En er was helemaal niets dat hielp tegen de pijn.’
Hoewel ze een cocktail kreeg van sterke pijnstillers, worstelde Shireen zelfs met de eenvoudigste taken door de pijn die ze leed: ‘Ik werd depressief en suïcidaal. Ik hield het niet meer vol.’

In 2007 gaf Shireen door haar klachten haar baan op, en er werd al gesproken over een hysterectomie (het verwijderen van de baarmoeder). Shireen was slechts dertig jaar oud, en hoewel zij de stiefmoeder was van de dochter van haar partner, had ze zelf nog geen kinderen. ‘Ik wilde een baby, maar ik had het gevoel dat ik geen andere keuze had dan een hysterectomie. Zo kon het niet verder.’

Shireen onderging de operatie. Maar helaas betekende dit niet dat haar klachten verdwenen. ‘Toen ik wakker werd na de operatie, had ik het gevoel dat er iets niet goed was. Dat gevoel ging niet meer over.’ Shireen ontdekte later dat de operatie had geleid tot interne bloedingen. Bovendien raakte ze door de operatie haar endometriose niet kwijt. Ze voelde zich in feite slechter dan daarvoor.

‘Ik had niet genoeg energie om wat dan ook te doen en leed enorm veel pijn,’ zegt Shireen. ‘Ik was aan huis gekluisterd en moest op een skateboard gaan zitten om naar het toilet toe te rollen. Zelfs het kauwen van voedsel kostte extra moeite.’

Een nieuwe operatie in 2012 bracht wat verlichting, omdat iets van de schade die was aangericht door de hysterectomie werd ‘opgeruimd’. Maar een maand later kwam de pijn door de endometriose in alle hevigheid terug, en Shireen kampte nog steeds met chronische vermoeidheid. Ze kon haar huis alleen nog maar verlaten in een rolstoel.

Weer controle krijgen

Het keerpunt kwam toen een counselor die Shireen raadpleegde, vertelde dat zij haar toestand maar moest accepteren. ‘Ik kon dit niet accepteren, want dat betekende dat ik het op zou geven,’ aldus Shireen. ‘Ik besloot om er niet van uit te gaan dat anderen mij zouden genezen en nam zelf de verantwoordelijkheid voor mijn eigen gezondheid.’

Shireen startte haar eigen onderzoek naar endometriose en al snel realiseerde ze zich dat wat zij at niet hielp om haar toestand te verbeteren. ‘Ik had niet de energie om eten klaar te maken en dus snaaide ik dingen als ontbijtgranen, brood, koekjes en chocola. Chocola was ideaal voor mij, omdat ik het gewoon in mijn mond kon laten smelten. Ik hoefde er niet eens op te kauwen.’

Maar Shireen begon te verlangen naar verse voedzame voedingsmiddelen, zoals fruit en groenten, en dus vroeg zij een hoogwaardige blender voor kerst. ‘Ik bedacht dat ik soepen en smoothies kon maken, die niet al teveel moeite zouden kosten om te bereiden en op te eten.’

Haar moeder kocht de blender voor haar en Shireen nam hem meteen in gebruik. Ze nam een smoothie als ontbijt, een voedzame lunch, en een smoothie als avondeten. ‘In de ochtend stopte ik zoveel mogelijk in mijn smoothies,’ zegt Shireen. ‘Fruit, groene groenten, superfood poeders, proteïnepoeder, kokosolie… Deze ingrediënten moesten mij energie geven voor de hele dag.’

De smoothies voor ‘s avonds moesten daarentegen vooral licht verteerbaar zijn. ‘Ik nam een kleine hoeveelheid fruit en veel groene groenten en kruiden, zoals kool, selderij, komkommer, sla, peterselie, koriander en munt.’

Na twee weken voelde Shireen zich al veel beter, zelfs zo goed dat ze met haar pijnmedicatie kon stoppen.

In die tijd besloot Shireen ook om bepaalde voedingsmiddelen te schrappen uit haar dieet: gluten, geraffineerde suiker, kunstmatige zoetstoffen, maïs, pinda’s, eieren, soja, zuivel en aardappelen ‘Ik luisterde naar webinars, keek YouTube video’s en bestudeerde mijn gezondheid in boeken en via websites. Het leek zinvol om een anti-ontstekingsdieet te volgen.’

Na zes weken smoothies drinken en het volgen van haar nieuwe dieet, had Shireen nagenoeg geen pijn meer. ‘Ik voelde me zoveel beter. Ik sprong ‘s ochtends uit bed en kon weer helder denken.’

Het jaar daarop voelde Shireen zich goed genoeg om weer aan haar carrière te denken – die ze in de afgelopen tien jaar had stilgelegd – en besloot ze om voedingstherapie te gaan studeren aan het Britse College of Naturopathic Medicine. ‘Ik stortte mij op mijn studie,’ zegt Shireen. ‘En ik begon me weer de oude te voelen.’

Maar in het tweede studiejaar kreeg Shireen een terugslag. De pijn van haar endometriose kwam terug, na meer dan twee jaar pijnvrij te zijn geweest. Ook had zij weer te kampen met vermoeidheid en uitputting. Gelukkig werd zij omgeven door mensen met voldoende kennis en ervaring om haar te helpen, en was ze in staat om met haar klachten om te gaan.

‘Een van mijn docenten zei dat ik mezelf teveel onder druk zette en over de grens heenging van wat ik in lichamelijk opzicht aankon. Toen ik eenmaal begon te ontspannen en van mezelf niet meer zo hard hoefde te werken, ging het veel beter met mij.’

Mijn leven terug

Vandaag is Shireen mijlenver verwijderd van hoe ze was. Ze voltooide haar studie naturopathische voeding en maakt plannen om een eigen praktijk te beginnen als voedingsdeskundige.

Ze heeft nog steeds endometriose, maar weet hoe ze pijnvrij kan blijven met een gezond dieet en stressmanagement door middel van dagelijkse wandelingen en meditatie. Haar energieniveau is drastisch toegenomen. ‘Ik heb moeite met sporten, maar afgezien daarvan zou ik mezelf niet categoriseren als chronisch vermoeid.’

Het belangrijkste, zo zegt Shireen, is dat ze haar leven weer terug heeft. ‘Ik had zo lang het gevoel dat mijn leven van me afgenomen was. Nu ben ik in staat om weer te gaan werken en een normaal leven te leiden. Het is ongelooflijk.’

Meer informatie:
Hogeschool voor Naturopathische Geneeskunde
www.naturopathy-uk.com

Shireens pijnstillend dieet

Shireen volgde een anti-ontstekingsdieet zonder zuivel, gluten, geraffineerde suiker, kunstmatige zoetstoffen, soja, eieren, pinda’s, maïs en witte aardappelen, en met twee voedzame smoothies per dag. Shireen zou op een dag het volgende kunnen eten:

Ontbijt
Eiwitrijke smoothie: een kleine handvol rauwe verse kokosnoot, een eetlepel ruwe organische vergine kokosolie, een snufje kaneel, een eetlepel huisgemaakte eiwitrijke mix (hennepzaad, lijnzaad, zonnebloempitten, pompoenzaad, sesamzaad, goji bessen), een kleine handvol rauwe geweekte amandelen, een handvol boekweit of gierstvlokken, een kop amandelmelk, een banaan, een eetlepel lucuma- of baobabpoeder, een eetlepel chiazaad, ruwe cacaosnippers of -poeder (en een dadel om het zoet te maken) of een handvol bessen (blauwe bessen, frambozen, aardbeien of bramen), en een halve tot een hele eetlepel maca wortel (3 weken wel en 1 week niet).

Ochtendsnack
Een kop heet water met verse citroen en kurkuma, gevolgd door versgeperst sap van bijvoorbeeld wortel, gember en appel of komkommer, selderij en peterselie.

Lunch
Groenten/salades (60 procent), vis/bonen/linzen/vlees (15 procent), rijst/quinoa (25 procent). Rauwe en kiemende groenten: zoveel mogelijk.

Avondeten
Groene smoothie (80 procent groenten, 20 procent fruit) met ingrediënten als kool, spinazie, boerenkool, snijbiet, broccoli, selderij, komkommer, peterselie, koriander, munt, basilicum, rozemarijn, wortels, rode biet, pastinaak, appel, avocado, peer, druiven, pruim, perzik, dadels, sinaasappel, kiwi, ananas, gember, kurkuma, spirulina en chiazaad.

Avondsnack
Een van de volgende: proteïne bonbons (dadel, kokosnoot, noten of cacao), olijven en ansjovis, wortel en selderij met humus, komkommer en selderijsap, een paar noten, of rauwe verse kokosnoot.

Endometriose: het verband met dieet en levensstijl

Er is steeds meer bewijs dat wat u eet, drinkt en doet van invloed kan zijn op endometriose. Op basis van de huidige resultaten van onderzoek helpen de volgende zelfhulpstappen voor vrouwen die hieraan lijden.

Meer fruit en groenten. Vrouwen die weinig vers fruit en groene groenten eten hebben aanzienlijk meer kans op endometriose, net als vrouwen die veel rundvlees en rood vlees eten, zo blijkt uit een Italiaanse studie.1

Meer antioxidanten. Vrouwen met endometriose krijgen doorgaans minder antioxidanten (vitamine A, C en E, zink en koper) binnen dan vrouwen zonder deze aandoening. Als ze meer van deze voedingsstoffen binnenkrijgen – hetzij door middel van een dieet hetzij door supplementen – kan dit een groot verschil maken.2 En bij meer dan 40 procent van de vrouwen met bekkenpijn, die mogelijk het gevolg is van endometriose, kan het gedurende twee maanden slikken van vitamine E (1.200 IU/dag) en C (1.000 mg/dag) leiden tot een vermindering van de pijn.3

Meer omega-3 vetzuren. Dieren- en laboratoriumstudies wijzen uit dat omega-3 kan helpen om ontstekingen te verminderen,4 maar of deze supplementen ook heilzaam zijn voor vrouwen in het echte leven moet nog blijken. Van een dagelijks supplement met omega-3 (1.080 mg eicosapentaeenzuur (EPA) en 720 mg docosahexaeenzuur (DHA)) plus 1,5 mg vitamine E is echter aangetoond dat het de symptomen verlicht van dysmenorroe (pijnlijke menstruatie), en dit kan in verband worden gebracht met endometriose.5

Blijf actief. Vrouwen die frequente intensieve fysieke inspanningen rapporteerden, hadden 76 procent minder kans om endometriose te krijgen dan hun minder actieve tegenhangers.6

Geen cafeïne. Vrouwen die meer dan 5 g cafeïne per maand gebruiken (ongeveer 1,5 kop koffie per dag) hebben bijna twee keer zoveel kans om endometriose te krijgen en als gevolg daarvan onvruchtbaar te zijn.7

Vermijd alcohol. Uit een studie bleek dat de kans op endometriose 50 procent hoger was bij vrouwen die alcohol dronken dan bij geheelonthouders.8

Vermijd giftige stoffen. Bepaalde verontreinigende stoffen in het milieu, zoals dioxines en polychloorbifenylen (PCB’s), blijken een rol te spelen bij endometriose.9 Deskundigen zijn van mening dat meer dan 90 procent van de blootstellingen aan deze chemische stoffen uit ons voedsel komt, meestal uit dierlijke vetten. Daarom kan een geheel organisch dieet met weinig dierlijke vetten heilzaam zijn. Chemische stoffen in zonnebrandmiddelen worden ook in verband gebracht met endometriose. Overweeg daarom als alternatief om uitsluitend natuurlijke formules op basis van zinkoxide of titaniumdioxide te gebruiken.

Bronnen
1. Hum Reprod, 2004; 19: 1755–9
2. Reprod Biol Endocrinol, 2009; 7: 54
3. Transl Res, 2013; 161: 189–9
4. Fertil Steril, 2013; 99: 543–50.e1; Fertil Steril, 2008; 90 [4 Suppl]: 1496–502
5. Am J Obstet Gynecol, 1996; 174: 1335–8
6. Am J Epidemiol, 2003; 158: 156–64
7. Am J Epidemiol, 1993; 137: 1353–60
8. Am J Public Health, 1994; 84: 1429–32
9. Environ Health Perspect, 2009; 117: 1070–5
 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Joanna Evans

Alternatieven: Stress

Artritis genezen?

Puur en simpel

De kracht van de geest

Een andere slag

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Joanna Evans avatar

Over de auteur

Joanna is al meer dan 20 jaar werkzaam als psychotherapeut voor volwassenen en kinderen, met een specifieke expertise in traumabehandeling. Haar werk is gepubliceerd door Parent Co. Joanna heeft altijd een liefde gehad voor schrijven, wat van jongs af aan al aanwezig was. In haar vrije tijd geniet ze ervan om samen met haar echtgenoot langs de zuidoostkust van de Verenigde Staten te reizen, in elk seizoen, zelfs tijdens de hete en vochtige zomer.
Lees meer artikelen van Joanna Evans