Een gewoon onkruidplantje dat al jaren in de natuurgeneeskunde wordt gebruikt, blijkt te werken tegen huidkanker.

Zou het witte melkachtige sap uit tuinwolfsmelk (Euphorbia peplus) een remedie tegen huidkanker kunnen zijn? Het lijkt erop dat dit hardnekkige onkruid, dat groeit tussen tegels en op braakliggende grond − in Nederland vooral in kleigrondstreken en in het zuiden − misschien een remedie biedt tegen veelvoorkomende vormen van huidkanker (opperhuidkanker of non-melanoma huidkanker), namelijk basale-celcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en intra-epidermaal carcinoom.

Het melkachtige sap en de hars van alle wolfskruidsoorten worden al generaties lang met succes gebruikt in de homeopathie, ter behandeling van verschillende huidaandoeningen, waaronder deze vormen van kanker. Hierbij worden lage potenties gebruikt (drie tot zes verdunningsstappen)1. Ook in de fytotherapie werd wolfskruid gebruikt voor de plaatselijke behandeling van wratten 2.
Aangezien het sap van deze plant al eeuwen in natuurlijke geneeswijzen wordt toegepast, wilden de wetenschappers hem eens door de molen van zorgvuldig klinisch onderzoek halen.

Onderzoek van huidkanker
Er is één succesvol klinisch onderzoek gedaan, waarin patiënten mochten meedoen die ofwel eerder een reguliere behandeling (waaronder chirurgie) hadden gehad, maar zonder resultaat, ofwel niet in aanmerking kwamen voor behandeling. Dat kon om verschillende redenen zijn, zoals leeftijd 3.

Het onderzoek omvatte 36 van deze patiënten en samen hadden ze in totaal 48 opperhuidtumoren (non-melanoma). Alle patiënten werden behandeld met het sap van de tuinwolfsmelkplant. Dit werd drie dagen achtereen eenmaal daags op de getroffen plekken op de huid aangebracht. Na een maand bleken 41 van de 48 huidtumoren een complete klinische respons op de behandeling te vertonen. Dat wil zeggen dat er geen spoor meer van te vinden was, voor de arts maar ook onder de microscoop.

De zeven patiënten bij wie na de eerste behandelronde slechts een gedeeltelijke respons was opgetreden, kregen daarna een tweede ronde. Vervolgens werden de bewuste plekken die op een dan wel twee behandelrondes positief hadden gereageerd, gedurende twee tot 31 maanden gevolgd. Na gemiddeld 15 maanden vanaf de behandeling waren er bij meer dan twee derde (68,5 procent ofwel 30 van de 48) van de huidtumoren geen tekenen van huidkanker meer.

Gebruikelijke medische fout
De onderzoekers zeggen dat er nu grootschaligere onderzoeken noodzakelijk zijn met de stof die waarschijnlijk het actieve ingrediënt in het plantensap is, namelijk ingenolmebutaat. Dit bestanddeel zou getest moeten worden als mogelijk nieuwe reguliere behandeling. Uit kleinschalige vooronderzoeken valt op te maken dat bij aanbrenging op de huid van een gel met ingenolmebutaat niet alleen de kankercellen worden gedood, maar ook de witte bloedcellen (neutrofielen) worden geactiveerd. Die blijken het risico op terugval te reduceren, doordat ze eventueel achtergebleven kwaadaardige cellen vernietigen. Deze zouden anders weer kunnen uitgroeien tot een tumor.

Helaas houdt dit wel in, dat de gebruikelijke regulier-medische fout weer op de loer ligt: weglaten van alle andere moleculaire plantaardige bestanddelen die misschien een gunstige bijsturing van mogelijke bijwerkingen van ingenolmebutaat geven.

Tuinwolfsmelk is maar op een kleine onderzoeksgroep getest, dus blijft het interessant om te kijken wat een groter onderzoek van het sap van E. peplus zou kunnen opleveren. Hoewel het zeker geen alternatief is voor operaties van de meer invasieve huidkankers of voor melanoom, zou het wel eens als voorkeursbehandeling ingesteld kunnen worden in de natuurgeneeskunde, voor mensen met non-melanoma huidkanker. Pas op: probeer deze behandeling niet zelfstandig thuis uit. Een behandeling als deze moet altijd onder begeleiding van een ervaren therapeut plaatsvinden. Bekend is al sinds twee eeuwen − door de homeopathische testen (‘prooven’) van Hahneman et al. − dat zowel het sap als de hars van deze plant in onverdunde dosering extreem etsende en brandende irritantia zijn voor zowel huid als slijmvliezen.

Harald Gaier
Harald Gaier is erkend Brits natuurgeneeskundige, osteopaat, homeopaat en kruidengeneeskundige. (Meer informatie: www.drgaier.com)

1 Bœricke W., Pocket Manual of Homeopathic Materia Medica, 9th edn. Philadelphia, PA: Bœricke & Runyon, 1927: 276-278
2 Weiss RF., Herbal Medicine, Göteborg, Zweden: Ab Arcanum, 1988; 337
3 Br J Dermatol, 2011; 164: 633-636; doi: 10.1111/j.1365-2133.2010.10184.x