Met de zomervakantie in warme en exotische oorden in het vooruitzicht wordt het tijd de alternatieve EHBO-doos te bevoorraden met alles waarmee u kleine kwalen kunt bestrijden die vaak optreden na te veel zon of te veel onbekend voedsel. Wie een reis naar de zon geboekt heeft, kan zich al enkele weken voor vertrek voorbereiden. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat carotenoïden de huid kunnen beschermen tegen de ergste gevolgen van ultraviolette straling door de zon.

Ongeveer twintig vrijwilligsters met een normale huid kregen dagelijks ofwel een voedingssupplement met 30 mg bètacaroteen, ofwel een placebo gedurende tien weken voordat ze twee weken naar de zon gingen. Beide groepen gebruikten ter plaatse een zonnebrandcrème, maar bij diegenen die het supplement gekregen hadden was er veel minder schade aan de huid dan in de placebogroep.1

Een soortgelijk onderzoek is gedaan onder vrijwilligers met een lichte huid. Bij hen bleek de bescherming van vergelijkbare mate bij een supplement van 50 mg gedurende zes weken of van 25 mg gedurende twaalf weken.2 Ook kunt u voorafgaande aan de vakantie vitamine E, selenium en vitamine C aan uw voedingssupplementen toevoegen, omdat die een bijdrage leveren aan de natuurlijke bescherming van de huid tegen schadelijke straling.

Deze supplementen zou u ook moeten inpakken als supplement ter plaatse, aangezien ze ook daar kunnen beschermen tegen celschade en schade aan het DNA door UV-straling.3 Ze vergroten de beschermende werking van gewone zonnebrandcrèmes.4

Natuurlijke zonnebrandcrèmes

Conventionele zonnebrandcrèmes bevatten stoffen die gemakkelijk via de huid in de bloedbaan worden opgenomen.5 Wat dat op de lange termijn betekent weten we niet, maar uit één onderzoek is bevestigd dat ze een oestrogene (mogelijk kankerverwekkende) bijwerkingen kunnen hebben.6

Gebruik dus een natuurlijke zonnebrandcrème, zoals die verkrijgbaar zijn in reformzaken.Verbrandt u toch in de zon, dan zijn er enkele homeopathische middelen die volgens onze vaste columnist dr. Harald Gaier kunnen helpen. Tegen een zonnesteek neemt u bijvoorbeeld om de twee uur Cytisus laburnum D3 als de belangrijkste symptomen bestaan uit misselijkheid en duizeligheid, of om de twee uur Glonoinum C6 als u een bonkende hoofdpijn heeft.

Voor de verbrande huid neemt u gedurende vier uur ieder uur Kali carbonicum C6, of probeer als u te snel bruin wordt Bufo rana C12 en breng een oplossing aan van Calcarea chlorinaat in een oplossing van 1:10 in gedestilleerd water. Bij een minder ernstige zonnebrand kan aloë-verasap de gevoelige gebieden wat verzachten. Het meeste effect heeft het als het sap koel bewaard wordt. U kunt ook uw eigen zonnebrandremedie maken door een mengsel van twee delen cider met een deel olijfolie.

Elektrolytenoppepper

Een ander veelvoorkomend probleem op vakantie is diarree, waardoor u snel uitgedroogd kunt raken, vooral als u overdag in de hete zon geweest bent. Dr. Gaier beveelt hier een huisgemaakt middel aan: thee van een halve theelepel venkelzaad gemengd met gedroogde pepermuntblaadjes in een halve liter gekookt water. Voeg een kwart theelepel tafelzout toe, een achtste theelepel natriumbicarbonaat en kaliumchloride en een eetlepel glucose. Neem supplementen met wateroplosbare vitamine-B-complex en vitamine C.

Wagenziekte
Wagenziekte kan ook een probleem zijn, vooral als u met kinderen op vakantie gaat. Gember kan helpen, evenals acupressuurpolsbandjes of de homeopathische middeltjes Nux vomica, Tabacum en Cocculus.

Holistische insectenwerende middelen
Als laatste heeft u waarschijnlijk een insectenwerend middel nodig. Gaat u naar een gebied waar geen malaria rondwaart, dan volstaat waarschijnlijk een natuurlijk middel. Er is een scala aan middelen dat bij trials effectief is gebleken, waaronder citronella en eucalyptus, op zichzelf of in een mengsel met geranium en palmarosaolie.

In een onderzoek zijn deze zeer effectief gebleken.7
In een ander onderzoek bleek citronella op zichzelf effectief, al duurde de bescherming minder lang dan die door pesticiden.8 Andere natuurlijke insectenwerende middelen zijn eucalyptus en mimba (Melia azadirachta / azadirachta indica), dat muggenbeten kan verzachten, vooral in combinatie met kokosolie9.

BRONNEN:

1Eur J Dermatol, 1996; 6: 200-205
2Rapport van het Institut für experimentelle Dermatologie, Universität Witten/Herdecke, Duitsland, 1996
3Mol Carcinog, 1999; 24: 169-176
4Acta Derm Venereol, 1996; 76: 264-268
5Lancet, 1997; 350: 863-864
6Toxicology, 2000; 156:27-36
7J Am Mosq Control Assoc, 2002; 18: 107-110
8Ann Intern Med, 1998; 128: 931-940
9Southeast Asian J Trop Pub Health, 1995; 26: 180-182

 Basislijst voor iedereen
Elke reisapotheek zou de volgende basisartikelen moeten bevatten:
• een fles lavendelolie (verzachtend, antiseptisch en slaapbevorderend);
• een fles pepermuntolie (tegen hoofdpijn en tegen obstipatie);
• Bach rescue remedy (een algemeen middeltje tegen stress);
• echinacea tinctuur (als spray tegen zere keel en desinfecterend);
• een zalf zoals calendula, symphytum (smeerwortel) of Hypercal (voor huidproblemen);
• tea tree etherische olie (antiviraal, antibacterieel en schimmelwerend);
• druivenpitextract (natuurlijk antibioticum en antiparasitair).