Als je constant in de ‘vecht-of-vluchtmodus’ staat, met een overdaad aan cortisol, heeft Dr. Shawn Tassone het antwoord

Cortisol wordt gemaakt in de bijnieren en dit primaire stresshormoon van het lichaam wordt afgegeven als reactie op bedreigende situaties. Het geeft de lever ook een signaal om de glucoseproductie te verhogen als voorbereiding op lichamelijke activiteit.

Te hoge cortisolwaarden kunnen aanleiding geven tot problemen, zoals stress en algemene angst, onrustige slaap, onderdrukte immuniteit, gewichtstoename, hoofdpijn en maag-darmklachten. Hoge cortisolspiegels kunnen ook de schildklierfunctie onderdrukken.

Samen kunnen deze symptomen resulteren in aanhoudende vermoeidheid, vooral wanneer de cortisolspiegels langere tijd verhoogd blijven zonder dat hieraan iets wordt gedaan.

De supplementen die de meeste voordelen kunnen opleveren voor deze aandoening staan ​​bekend als adaptogenen: planten en plantaardige stoffen die het bijniersysteem kunnen ondersteunen. Adaptogenen helpen je lichaam om zich aan te passen aan een steeds veranderende omgeving.

Adaptogenen bouwen zich in de loop van de tijd in je systeem op en werken op de achtergrond om je organen te beschermen tegen de destructieve invloed van een teveel aan cortisol. Adaptogenen, die al eeuwenlang worden gebruikt in de traditionele Chinese en Ayurvedische geneeskunde, zijn de afgelopen decennia steeds populairder geworden in het Westen.1

Ginseng

Een van de populairste adaptogenen is Aziatische ginseng, dat wordt geprezen om zijn vermogen om het fysieke uithoudingsvermogen en het immuunsysteem te ondersteunen. Ook kan het bijdragen aan vertraging van het verouderingsproces en verlichting van sommige ademhalings- en cardiovasculaire problemen.2

Van ginseng wordt gedacht dat het helpt bij het verminderen van angst en depressieve klachten. Sommige onderzoeken geven aan dat het kruid ook helpt bij het minimaliseren van opvliegers in de menopauze.3

De benamingen rode, witte, Koreaanse of Aziatische ginseng verwijzen allemaal naar Panax ginseng, terwijl ‘Panax quinquefolius’ verwijst naar de Amerikaanse ginseng. ‘Siberische ginseng’ verwijst naar een ander adaptogeen kruid genaamd eleuthero, dat eigenlijk helemaal niets met ginseng te maken heeft, maar juist óók goede stofjes bevat tegen stress- en bijnierproblemen.4
Zoals met elk supplement moet je ervoor zorgen dat elk product dat je neemt de ingrediënten bevat die je zoekt en weinig of geen andere. De verschillende varianten zijn echter in Nederland niet gemakkelijk verkrijgbaar.

Ashwagandha

Ashwagandha wordt gebruikt vanwege de versterkende effecten op het immuunsysteem.5 Ashwagandha is een allround adaptogeen dat de fysiologische effecten van een teveel aan cortisol compenseert en gebruikers kan helpen omgaan met stress. Het is ook aangetoond dat het de slaap en cognitieve functies verbetert en ontstekingen vermindert.

Astragalus

Dit kruid, eveneens een immuunversterker, staat erom bekend dat het kan bijdragen aan bescherming tegen de fysieke en psychologische effecten van stress. Astragalus kan ook de impact van een teveel aan cortisol minimaliseren, doordat het ervoor zorgt dat cortisol zich minder goed aan celreceptoren kan binden.

Astragalus staat bekend om zijn antivirale, ontstekingsremmende, antibacteriële en antioxidatieve eigenschappen, en het kan ook helpen de bloeddruk te verlagen.6

Rhodiola

Rhodiola, een plant die groeit in de arctische gebieden van Azië en Oost-Europa, blijkt de cortisolrespons op stress direct te verminderen.7 Het kan helpen om normale eet- en slaappatronen te herstellen en zorgen voor afname van vermoeidheid en oxidatieve stress.

Het kruid bevat ook een verbinding, rosavine, die een hormoongevoelig enzym stimuleert, lipase genaamd, dat kan zorgen voor afbraak van opgeslagen vet. Een onderzoek wees uit dat mensen op een caloriearm dieet die een dagelijkse dosis rhodiola toevoegden, meer dan tweemaal zoveel gewicht verloren als degenen die het adaptogeen niet gebruikten. Ook nam het lichaamsvet bij de rhodiola-groep significant af.8

Paddenstoelen

Voor mij behoren medicinale paddenstoelen, waaronder reishi, shiitake, maitake, elfenbankje (coriolus) en agarikon, tot de meest ondergewaardeerde bronnen van potentiële adaptogene ondersteuning.

Ik raad de Host Defense Series aan, supplementen, waarin de ondersteunende enzymen, antioxidanten, polysachariden en prebiotica in paddenstoelen worden gecombineerd. Deze supplementen zijn in Nederland verkrijgbaar via bijvoorbeeld evitamins.com of iherb.com. Deze supplementen komen uit de VS en dat kan nogal kostbaar worden. Wel zijn er twee min of meer gelijkwaardige merken die in Nederland goed te verkrijgen zijn. Dat zijn de 7 mushroom blend van naturaplaza (www.naturaplaza.nl/biologische-paddenstoel-supplementen) en het Biologisch Paddenstoelen Complex via www.weightworld.nl/biologisch-paddenstoelen-complex.html.

Voor vrouwen met overmatig cortisol raad ik CordyChi-capsules aan, een mix van cordyceps en reishi-paddenstoelen die is ontworpen om een ​​gezonde reactie op stress te bevorderen en het immuunsysteem te ondersteunen. CordyChi is in Nederland moeilijk verkrijgbaar. Online zijn wel Myco-Qi met reishi en cordyceps te vinden. Zie www.superfoodsonline.nl/myco-qi-capsules-mushroom4life.

Dr. Shawn Tassone is gynaecoloog en arts integratieve geneeskunde en schrijver van The Hormone Balance Bible (Hay House, 2021).

Bronnen
1 Adaptogens: Herbs for Strength, Stamina, and Stress Relief (Rochester, VT: Healing Arts Press [Inner Traditions], 2007)
2 Am Fam Physician, 2003; 68(8): 1539–42
3 National Center for Complementary and Integrative Health, “Asian Ginseng,” Sep 2016, nccih.nih.gov
4 J Ethnopharmacol, 2011; 137(1): 231–5
5 Integr Cancer Ther, 2003; 2(3): 247–67
6 Planta Med, 2009; 75(2): 105–12
7 New Secrets of Effective Natural Stress and Weight Management Using Rhodiola rosea and Rhododendron caucasicum (Sheffield, MA: Safe Goods Publishing, 1999)