[Rubriek: Alternatieven]

Dat geeft lucht! Supertips voor gezonde longen

Longziekten behoren wereldwijd tot de meest voorkomende aandoeningen. Er zijn enkele minder bekende, natuurlijke remedies voor longaandoeningen die hun werkzaamheid bewezen hebben. Wij hebben ze voor u op een rijtje gezet.

Door: Harald Gaier

Eucalyptus tegen bronchitis
Soms gaat een verkoudheid over in een hardnekkige, droge hoest. Dan kan het zijn dat u bronchitis hebt: een infectie van de bronchiën (de vertakkingen van de luchtpijp) in de longen. Een eenvoudig en effectief middel hiertegen is eucalyptus. Eucalyptus bevat cineole, een stof die slijm oplost, ontstekingen remt en de bronchiën verwijdt door ze te laten ontspannen.
In een onderzoek kregen patiënten met bronchitis capsules met cineole of met een placebo. De patiënten die cineole kregen, knapten al binnen vier dagen duidelijk beter op dan degenen die een placebo kregen.1
Ook zonder cineolecapsules kunt u de kracht van eucalyptus benutten: voeg enkele druppels eucalyptusolie toe aan een kom heet water en neem een stoombad. Dat doet u door een grote handdoek over uw hoofd en schouders te leggen en de warme stoom uit de kom vijf tot tien minuten lang in te ademen, of totdat het water is afgekoeld.
Tijm is een uitstekend alternatief voor eucalyptus. Het is niet voor niets het belangrijkste bestanddeel van veel hoestpastilles en hoestsiropen.

Bewegen bij COPD
Hebt u COPD? Dan kunt u baat hebben bij lichte lichamelijke inspanning. De afkorting COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische obstructieve longziekte) en wordt gebruikt voor een groep longaandoeningen waarbij de luchtwegen vernauwd zijn en ademhalen steeds moeilijker wordt. Dat is bijvoorbeeld het geval bij chronische bronchitis en longemfyseem.
In een klein onderzoek volgden patiënten met COPD twee maanden lang een inspanningsprogramma in een bad dat gevuld was met warm bronwater. Hun ziekteverschijnselen bleken aanzienlijk te verbeteren.2
Ook yoga en tai chi kunnen heilzaam zijn voor COPD-patiënten. Ze kunnen de voortgang van de ziekte mogelijk zelfs vertragen.3

Klein hoefblad bij longemfyseem
Longemfyseem is een progressieve ziekte: een ziekte die steeds erger wordt. Bij deze aandoening worden de longblaasjes steeds meer uitgerekt, wat kortademigheid en hoesten veroorzaakt.
De wetenschappelijke naam van het klein hoefblad, Tussilago farfara, is afgeleid van de Latijnse woorden ‘tussis’, hoesten, en ‘ago’, handelen. Dat is een duidelijke verwijzing naar het traditionele gebruik van deze plant. Zowel de bloemen als de bladeren kunnen worden gebruikt om een aftreksel of zogeheten ‘borstthee’ te maken. Dat is het voorkeursmiddel bij chronisch longemfyseem, en ook bij kwartsstoflongen: een chronische aandoening die vooral in de bouw voorkomt en wordt veroorzaakt door het langdurig inademen van steen- en cementstof.
Om thee te maken van de bladeren en bloemen voegt u 1 2 theelepels toe aan een kop kokend water en laat dit even trekken. Drink dit meerdere malen per dag.4 Voeg geen honing toe, want dat kan de gunstige effecten tegengaan.
Het kan ook een goed idee om de thee te maken voordat u naar bed gaat en hem in een thermosfles naast uw bed te zetten. Zo kunt u direct een kop thee drinken wanneer u ’s morgens wakker wordt. Bij longemfyseem is het hoesten ’s ochtends bij het wakker worden namelijk vaak het ergst.

Zout bij bronchiëctasie
Bronchiëctasie (de vorm die niet door cystische fibrose wordt veroorzaakt) is een langdurige longaandoening waarbij de vertakkingen van de luchtpijp verwijd zijn. Hierdoor krijgen mensen last van ademnood en hardnekkig slijm ophoesten. Er zijn weinig effectieve behandelingen, maar een volledig natuurlijk middel met zout lijkt veelbelovend.
Bij halotherapie (het Griekse woord ‘halo’ betekent zout) zit de patiënt in een zoutkamer: een ruimte met zout op de wanden en de vloer, die gevuld is met zoute lucht. In de zoutkamer worden de omstandigheden van Oost-Europese zoutgrotten nagebootst, waarvan wordt gezegd dat ze de symptomen van luchtwegaandoeningen kunnen verbeteren. Volgens een onderzoek is dit goed voor allerlei longaandoeningen, waaronder bronchiëctasie.5
Overal ter wereld zijn er centra voor halotherapie en therapeutische zoutgrotten. Kijk op internet voor een centrum bij u in de buurt.

Magnesium bij astma
Magnesiumsupplementen blijken een duidelijke verbetering te geven bij licht tot matig astma. In een goed uitgevoerd onderzoek kregen 55 mannen en vrouwen ofwel magnesium of een placebo. Degenen die magnesium kregen, hadden een beduidend betere longfunctie en kwaliteit van leven dan de deelnemers die een placebo kregen.6

Oregano bij longinfecties
Bij bacteriële infecties of schimmelinfecties kunt u olie van Origanum syriacum (wilde oregano) proberen. Deze olie bevat de werkzame stoffen thymol en carvacrol, waarvan wetenschappelijk is bewezen dat ze bacteriën en schimmels tegengaan.7 Etherische oregano-olie is getest bij 25 verschillende bacteriestammen. De olie bleek goed te werken tegen alle geteste bacteriën.8
Supplementen met oregano-olie zijn goed verkrijgbaar. Maar let op: het is verstandig om een geregistreerde natuurgeneeskundige of kruidengeneeskundige te raadplegen voordat u oregano-olie gaat gebruiken. Die kan bepalen welke dosering het beste voor u is. Let er ook op dat sommige mensen allergisch reageren op dit middel.

Eet veel groenten en fruit voor gezonde longen
Dat u elke dag vijf porties (400 gram) groenten en fruit moet eten, wist u al. Maar hier is nóg een reden om dat te doen: de gezondheid van uw longen. Een wetenschappelijk onderzoeker van de vakgroep Gezondheid en milieu van de Universiteit van Washington in Seattle ontdekte dat regelmatig groenten en fruit eten de kans op het krijgen van COPD en andere longaandoeningen verkleint. Het kan bovendien de longfunctie verbeteren bij mensen die al COPD hebben.9
Het eten van voldoende groenten en fruit lijkt ook bescherming te bieden tegen het krijgen van longkanker10. Dat is dus een extra reden om veel groenten en fruit op het menu te zetten.
Zorg er wel voor dat u zoveel mogelijk biologische groenten en fruit eet. Biologische producten bevatten meer antioxidanten, die kanker tegengaan, dan niet-biologisch geteeld voedsel. Ook bevatten ze meer polyfenolen, die ook oxidatie tegengaan en kanker bestrijden.

In een fles blazen tegen inspanningsastma
Tijdens mijn promotieonderzoek kwam ik deze eenvoudige techniek tegen. Nadat ik 212 proefpersonen met inspanningsastma had geworven, vroeg ik hun om gedurende vier maanden om de vier uur in een bierflesje te blazen. Aan het eind van het onderzoek hadden alle proefpersonen een stabiele verbetering van hun longfunctie. Dat werd bepaald aan de hand van het ‘geforceerd expiratoir volume’ (FEV): het volume lucht dat bij een snelle en geforceerde uitademing in één seconde kan worden uitgeblazen. Bovendien hadden de deelnemers allemaal minder pufjes uit hun inhaler gebruikt.
Ongeveer 65 70 procent van de verbetering was een halfjaar later nog steeds aanwezig, zonder dat de proefpersonen nog in een flesje hoefden te blazen.

[Literatuur:]
1. Cough, 2013; 9: 25
2. Am J Phys Med Rehabil, 1997; 76: 204–7
3. Complement Ther Med, 2011; 19: 3–11; J Altern Complement Med, 2009; 15: 225–34
4. British Herbal Medical Association. British Herbal Pharmacopoeia. Bristol, UK: BHMA, 1983
5. J Aerosol Med, 1995; 8: 221–32
6. J Asthma, 2012; 47: 83-92
7. Biol Pharm Bull, 2003; 26: 1725–9; J Appl Microbiol, 2007; 103: 1021–30
8. J Appl Microbiol, 2000; 88: 308–16
9. Epidemiol Rev, 2001; 23:268-87
10. J Agric Food Chem, 2003; 51: 1237-41