Chlorella: een algje voor alles?


Welke wetenschappelijke bewijzen staven de vele gezondheidsclaims rond dit minuscule eencellige plantje?

Chlorella is een eencellige groene alg uit het Verre Oosten. Hij is zeer populair als voedingssupplement, voor velerlei doeleinden. De bekendste claim is dat hij het lichaam van giftige zware metalen zou ontdoen. Maar ook wordt beweerd dat hij de immuniteit versterkt, hoge bloeddruk verhelpt en zelfs kanker bestrijdt. Is er enige wetenschappelijke basis voor dit schijnbare wondersupplement?

Claims rond kanker
Er zijn wel onderzoeken die suggereren dat Chlorella een krachtig middel tegen kanker zou zijn. Maar de meeste zijn gedaan met dieren of in reageerbuizen. Toch zijn de bevindingen daarvan veelbelovend.
In één daarvan bleek dat een soort die vaak in supplementen gebruikt wordt, Chlorella vulgaris (CV), leverkankercellen bij ratten doodde. Hoe hoger de dosis, des te sterker dat effect. Zodoende bleek dat Chlorella een ‘duidelijk preventief effect’ heeft. De onderzoekers meldden dat de alg werkte door stimulering van de apoptose, ofwel de geprogrammeerde celdood waarmee beschadigde of ‘slechte’ cellen uit een organisme verdwijnen. ‘De resultaten van dit onderzoek kunnen een onderbouwing bieden voor de rol van CV bij de behandeling van duizenden leverkankerpatiënten, en daarmee een nieuwe deur openen naar toekomstig onderzoek’, zo eindigde de publicatie1.
Deze resultaten zijn onlangs in een ander onderzoek opnieuw gevonden (gerepliceerd) bij reageerbuisonderzoek met menselijke leverkankercellen. Het gaat dus niet slechts om een eenmalige bevinding2.
Behalve bij leverkanker zou Chlorella ook heilzaam kunnen zijn bij kanker van de dikke darm. In het Koreaans Instituut voor Wetenschap en Technologie is ontdekt dat extracten van twee soorten van dit algje – C. vulgaris en C. ellipsoidea – de groei van menselijke kankercellen remde in laboratoriumproeven. Ook hier was het effect groter naarmate de dosis hoger was. De onderzoekers schreven het effect toe aan de ‘bioactieve xantophyllen’ – geel-oranje pigmenten uit de familie van de carotenoïden – die in Chlorella zitten. Volgens hen zouden die ingrediënten ‘functioneel bruikbaar kunnen blijken bij de preventie van kanker bij de mens’3.
Mogelijk is er dus een rol voor Chlorella bij de behandeling en/of preventie van kanker, maar de bevindingen moeten eerst in klinisch onderzoek worden gerepliceerd. We weten, anders gezegd, gewoon nog niet of de resultaten bij mensen hetzelfde zijn. Wel is er één klinisch onderzoek met mensen geweest naar de effecten van suppletie met Chlorella bij hersenkanker. Hierbij kregen 21 patiënten met glioma bij hun normale voeding een supplement van C. pyrenoidosa (in de vorm van 20 g Sun Chlorella-tabletten en 150 ml Wakasa Gold, een vloeibaar Chlorella-extract, beide dagelijks). Daarnaast kregen zij hun gewone behandeling voor de hersentumoren. Hoewel de overlevingsduur niet significant langer werd, leek de alg wel het immuunsysteem te versterken doordat het aantal naturalkillercellen en lymfocyten steeg. ‘De ongunstige invloed op deze celtellingen door de chemotherapie, de immuunonderdrukkende medicijnen en de eiwitten die de tumoren uitscheidden, was minder dan normaliter bij deze patiënten te verwachten viel’, aldus de onderzoekers. Zij benadrukten echter dat hun bevindingen pas bevestigd konden worden als er klinisch onderzoek met een controlegroep zou worden gedaan4.


Andere ziekten

Een handvol andere klinische onderzoeken doen vermoeden dat Chlorella naast kanker nog enkele andere chronische ziekten kan verbeteren. Dezelfde onderzoekers van de trial met hersenkanker hebben de twee C. pyrenoidosa-producten ook getest op patiënten met fibromyalgie (een aandoening met chronische pijn), hoge bloeddruk en colitis ulcerosa (chronische ontsteking van het darmslijmvlies). Bij allen waren de resultaten bemoedigend.

Fibromyalgie
In het onderzoek met fibromyalgie ging het om een dubbelblind klinisch onderzoek, gecontroleerd met een placebogroep. Het omvatte 37 patiënten die dagelijks ofwel een placebo kregen ofwel Chlorella-supplementen (10 g in tabletvorm en 100 ml als vloeibaar extract). Na drie maanden werden alle patiënten naar de andere behandelgroep overgezet en nog eens drie maanden behandeld. Uit de resultaten bleek dat de symptomen aanzienlijk verbeterden als deelnemers Chlorella gebruikten ten opzichte van het placebo5.

Hoge bloeddruk
In het klinisch onderzoek met hypertensie (hoge bloeddruk) kregen 24 mensen met lichte tot matige hypertensie vier weken lang een placebo, om daarna over te stappen op de Chlorella-supplementen (wederom 10 g/dag als tablet en 100 ml/dag als vloeibaar extract). Na twee maanden de alg te hebben gebruikt, vertoonde meer dan eenderde van de patiënten (38 procent) enige verbetering van de hoge bloeddruk. Een kwart van alle proefpersonen vertoonde een uitzonderlijk goede respons en bereikte de doelstelling van een diastolische druk lager dan 90 mmHg in zittende houding. Bovendien constateerden de onderzoekers een significante verlaging van het cholesterolgehalte in het bloed6.

Colitis ulcerosa
Dezelfde doseringen van tabletten en extract werden een derde keer in klinisch onderzoek gebruikt, nu gedurende twee maanden bij negen patiënten met colitis ulcerosa. Bij elk van deze patiënten bleek de Disease Activity Index (DAI) – berekend aan de hand van hun symptomen en een beoordeling door een arts – af te nemen in de loop van de twee maanden van suppletie met de alg. Gemiddeld daalde de DAI van 7,2 naar 2,8: een daling van 61 procent en dus zeer significant. Ook de scores voor de emotionele aspecten van de ziekte waren significant verbeterd. Dit was echter geen onderzoek met een controlegroep, waardoor we niet weten in hoeverre het placebo-effect een rol kan hebben gespeeld5.

Objectief?
Al deze onderzoeken zijn veelbelovend, maar er is meer onderzoek nodig voordat de claim gedaan kan worden dat Chlorella een gunstig effect heeft op deze of een andere ziekte. Ook moet vermeld worden dat de onderzoeken betaald zijn door het bedrijf Sun Chlorella, producent van de gebruikte producten in de trials. Maar hoofdonderzoeker prof. Randall Merchant, arts en hoogleraar aan de faculteit Anatomie en Neurobiologie van de Virginia Commonwealth University, houdt vol dat dit bedrijf geen invloed heeft gekregen op zijn onderzoek of op de resultaten en dat hij zich strikt heeft gehouden aan de principes van opzet en analyse van experimenteel onderzoek7.

Ontgifting
Van alle gezondheidsclaims rond Chlorella is de meest populaire dat de alg het lichaam van gifstoffen uit de omgeving kan ontdoen, zoals zware metalen. De wetenschappelijke bewijzen hiervoor zijn overtuigend.
In de unieke celwandstructuur van het algje zitten componenten die zich binden aan zware metalen als cadmium, lood en kwik. Zo verwijderen ze deze uit het lichaam. Ook versnellen ze de uitscheiding van schadelijke insecticiden op basis van gechloreerde koolwaterstoffen8. In een van de eerste onderzoeken kregen ratten, die eerst vergiftigd waren met chloordecon, C. protothecoides te eten. Dat bleek het ontgiftingsproces significant te versnellen: de halfwaardetijd van het kankerverwekkende insecticide daalde van 40 naar 19 dagen9. In een ander onderzoek kregen ratten zeer giftige dioxinen (industriële stoffen waar wij allemaal op grote schaal aan blootstaan) bij ofwel hun gewone voedingspatroon (controlegroep) ofwel een voedingspatroon met 10 procent Chlorella. Vervolgens werd gemeten hoeveel dioxinen de ratten uitscheidden. De ratten die de alg kregen, scheidden significant meer dioxinen uit dan de controlegroep. De Japanse onderzoekers concludeerden dat Chlorella waarschijnlijk niet alleen voorkomt dat deze stoffen vanuit het maagdarmkanaal worden opgenomen in het lichaam, maar tevens bevordert dat dioxinen die reeds in de weefsels zijn opgenomen, worden uitgescheiden10.
Voor wat betreft zware metalen is uit onderzoek met muizen gebleken dat Chlorella de uitscheiding van cadmium11, van lood12 en van kwik13 kan stimuleren.
Aangezien echter de resultaten van dierexperimenteel onderzoek niet noodzakelijkerwijs voor mensen gelden, zijn ook hier klinische onderzoeken nodig. Maar er bestaat één gepubliceerd onderzoek – met 35 zwangere vrouwen in Japan – waaruit blijkt dat diegenen die supplementen van C. pyrenoidosa gebruikten, een significant lager dioxinegehalte in de moedermelk hadden dan de controleproefpersonen. ‘Deze resultaten suggereren dat suppletie met Chlorella door de moeder kan leiden tot een verminderde overdracht van dioxinen op het kind via de moedermelk’, aldus de onderzoekers14.

De slotsom
In een wereld met steeds meer gifstoffen in het milieu zou Chlorella wel eens een zeer nuttig supplement kunnen zijn. Het helpt wellicht schadelijke stoffen uit ons lichaam te elimineren. De gepubliceerde bewijzen daarvoor zijn echter nog beperkt en er is meer onderzoek nodig voordat er definitieve gezondheidsclaims gedaan kunnen worden.
Als je toch Chlorella wilt proberen, zorg dan dat je een kwalitatief hoogwaardig product kiest, aangezien er in het verleden zorgen geweest zijn over vervuiling van de alg met zware metalen uit het water waarin hij groeit.
Chlorella zelf blijkt niet toxisch te zijn, al zijn er lichte bijwerkingen gemeld, zoals diarree, maagkrampen en misselijkheid. Ook kan men er allergisch voor zijn, met reacties als ademhalingsproblemen, pijn op de borst of huiduitslag. Mensen die bloedverdunners gebruiken uit de groep coumarinederivaten (acenocoumarol of fenprocoumon/marcoumar) kunnen beter geen Chlorella gebruiken, aangezien de vitamine K in de alg het tegengestelde effect van coumarinederivaten heeft.
Joanna Evans

1J Zhejiang Univ Sci B, 2009; 10: 14-21
2Clinics [Sao Paulo], 2010; 65: 1371-1377
3J Agric Food Chem, 2008; 56: 10521-10526
4Phytother Res, 1990; 4: 220-231
5Altern Ther Health Med, 2001; 7: 79-91
6J Med Food, 2002; 5: 141-152
7Altern Complement Ther, 2001; 7: 161-165
8Townsend Lett, 2007; 287: 58-63
9Drug Chem Toxicol, 1984; 7: 57-71
10J Nutr, 1999; 129: 1731-1736
11Nutr Res Pract, 2009; 3: 15-22
12Toxicol Ind Health, 2009; 25: 551-556
13J Toxicol Sci, 2010; 35: 101-105
14J Med Food, 2007; 10: 134-142

Wat zit er in Chlorella?
Volgens de website www.sunchlorella.co.uk bevat 100 g Sun Chlorella A (Chlorella pyrenoidosa-tabletten) de volgende micronutriënten (zie de website voor een volledige lijst van ingrediënten).
• chlorofyl 2700 mg
• caroteen 20.300 mcg
• vitamine B1 1,82 mg
• vitamine B2 4,52 mg
• vitamine C 7 mg
• vitamine D 479 mcg
• vitamine E 5 mg
• vitamine K1 1280 mcg
• niacine 54,7 mg
• calcium 340 mg
• ijzer 120 mg
• magnesium 330 mg
• kalium 950 mg
• fosfor 1500 mg.

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Medisch Dossier

Groeien met psychosynthese

Essentiële oliën als luchtzuiveraar

Integral Eye Movement Therapy

Fundamenteel ‘waterbewijs’ homeopathie

Innerlijke reis; ik blijf me verwonderen

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Medisch Dossier avatar

Over de auteur

Lees meer artikelen van Medisch Dossier