Regelmatig krijg ik de vraag wat ik van het supplement astaxanthine vind. Is het beter dan krillolie of kunnen we toch beter glutathion slikken? Daarom ga ik dit keer uitgebreid in op wat astaxanthine is, wat het volgens de medische literatuur voor onze gezondheid kan doen en hoe het zich verhoudt tot andere supplementen.

Astaxanthine is een rode pigmentstof die valt onder de carotenen. Bekende andere carotenen zijn onder meer het oranje bètacaroteen in worteltjes en het rode lycopeen in tomaten. Astaxanthine wordt in eerste instantie geproduceerd door algen in de zee, zoals de Haematococcus pluvialis.

Dieren die deze algen eten, zoals krill, garnalen, krabben, kreeften, zalm en forel kleuren dan ook prachtig rozerood. Ook de intens rode kleur van de flamingo ontstaat doordat deze vogel veel voedsel uit de zee eet. Astaxanthine kan daarnaast ook worden aangemaakt via fermentatie door de rode gist Pfaffia rhodozyma. In tegenstelling tot bètacaroteen uit worteltjes wordt astaxanthine niet in het lichaam omgezet naar vitamine A. De kracht van astaxanthine ligt op een heel ander gebied; het is namelijk een extreem sterke antioxidant.

Voordelen

De antioxidantwerking van astaxanthine is volgens studies zeker 10 maal hoger dan die van zeaxanthine, luteïne, canthaxanthine en bètacaroteen en 100 maal hoger dan die van vitamine E.1,2,3,4 Astaxanthine is een in vet oplosbare stof en kan in de celwanden van ons lichaam worden opgenomen, waar het zowel binnen als buiten de cel vrije radicalen kan wegvangen.5,6 Dit effect kan tot vele voordelen voor de gezondheid leiden.

De voordelen van astaxanthine voor de gezondheid:

Werkt ontstekingsremmend

Astaxanthine kan ontstekingen in het lichaam verminderen en daarmee volgens onderzoekers ook het ontstaan van hart- en vaatziekten vertragen.7 Andere onderzoekers melden dat ook mensen met artritis door jicht verlichting kunnen ervaren.8 Ontstekingen aan de ogen kunnen afnemen door astaxanthine.9,10

Gunstig voor de huid

Astaxanthine kan de huid van binnenuit beschermen tegen uv-straling van de zon.11,12 Ook kan het de huid elastischer maken en beschermen tegen achteruitgang, waardoor rimpels kunnen afnemen.13,14,15,16

Werkt positief op de ogen

De doorbloeding in de ogen kan door astaxanthine verbeteren. Ook als de doorbloeding tijdelijk stopt, kan astaxanthine de schade aan de ogen beperken.17 Verder zeggen onderzoekers dat astaxanthine de schade aan het netvlies door blauw licht van ledlampen (dus beeldschermen van computers, telefoon en tablets) kan verminderen.18

Goed voor het cardiovasculaire stelsel

Zoals gezegd werkt astaxanthine heilzaam op hart- en bloedvaten. Onderzoekers zeggen dat dit mede komt doordat astaxanthine atherosclerose (in de volksmond aderverkalking genoemd) tegengaat.19 Ook gaat astaxanthine de oxidatie en de vorming van LDL-cholesterol tegen.20,21

Kan de mannelijke vruchtbaarheid verbeteren

Onderzoekers stelden een toename vast in het aantal zwangerschappen van stelletjes wanneer de man astaxanthine nam en voorheen gediagnosticeerd was als onvruchtbaar.22

Stimuleert de lichaamseigen superoxidedismutase (SOD)

SOD lijkt aanzienlijk te worden verhoogd door astaxanthine bij doses vanaf 5 mg.23 SOD zit in al onze lichaamscellen om eventuele vrije radicalen razendsnel de kop in te drukken en de frontlijn te vormen voor de detoxificatie (ontgiftingsproces).24,25

Kan het risico op kanker verlagen

Vele studies met reageerbuisjes en proefdieren melden dat astaxanthine tegen bepaalde soorten kanker kan werken.26,27,28

Volgens onderzoekers lijkt het erop dat astaxanthine ook bij mensen het immuunsysteem kan versterken en het risico op kanker kan verlagen, maar dit moet nog verder klinisch worden onderzocht.29

Mogelijk gunstig bij diabetes

Astaxanthine kan volgens studies met muizen de schade door hoge bloedsuikerspiegels verminderen en de insulineniveaus verbeteren.30 Ook zou het de nieren kunnen beschermen tegen schade door diabetes.31

Kan vermoeidheid door sport tegengaan

Bij fietsers is een verbetering in de prestaties en geleverde kracht vastgesteld.32 Ook bij dieren lijkt astaxanthine de fysieke prestaties te verbeteren.33,34

Kan het brein beschermen Onderzoekers brengen astaxanthine in verband met een beschermende werking tegen dementie, alzheimer en parkinson.35,36 Astaxanthine staat de laatste jaren steeds meer in de belangstelling vanwege de beschermende werking op de zenuwcellen en het brein.37,38

Kleine studies

Belangrijk is om te vermelden dat sommige studies klein van opzet zijn en soms zijn gesponsord.39 Astaxanthine is een niet te patenteren natuurproduct. Daarom investeren farmaceuten geen miljoenen in onderzoeken naar de effecten ervan. Hierdoor moeten we het doen met studies die minder hoog worden aangeslagen. Desalniettemin zijn deze studies zeer veelbelovend, alhoewel veel resultaten nog moeten worden bevestigd in studies van betere kwaliteit.

Aanbevolen dosering

De aanbevolen of goedgekeurde doses variëren wereldwijd tussen de 2 mg en 24 mg. De Europese voedselwaarhond EFSA heeft astaxanthine tot een dosering van 2mg per dag helemaal veilig verklaard. Wanneer astaxanthine wordt ingezet als supplement is het advies om de dosering te houden tussen de 4mg en 12mg per dag.40

Vermijd synthetische astaxanthine!

Op de wereldmarkt wordt synthetische astaxanthine het meest verhandeld, vooral voor gebruik in dierenvoer voor zalm.41 Deze synthetische vorm wordt geproduceerd uit petroleum, oftewel aardolie.42 De werking van synthetische astaxanthine is totaal anders dan die van de natuurlijke vorm, waardoor we deze twee niet met elkaar mogen vergelijken.43 Bovendien zijn de langetermijneffecten van synthetische astaxanthine op de menselijke gezondheid onbekend. Daarom kunnen we het beter vermijden.44 Met name omdat synthetische astaxanthine veel zwakker werkt, zijn er zeer hoge dosissen nodig, die mogelijk schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid.45

Helaas is synthetische astaxanthine ook goedgekeurd als toevoeging in voedsel onder het e-nummer E161j.46 Kweekzalm verkoopt beter als het een felroze kleur heeft, wat wordt bereikt door het toevoegen van synthetische astaxanthine aan het voer.47 Natuurlijke astaxanthine die afkomstig is van algen is op supplementen van verschillende merken te herkennen aan de vermelding van keurmerken zoals AstaPure of Bioastin.

Omega 3 en krillolie

Astaxanthine werkt synergetisch met omega 3 in de vorm van EPA en DHA.48 Ook kan het de oxidatie van deze omega 3-vetten voorkomen.49 Om deze reden is krillolie, dat van nature omega 3 bevat, een populaire keuze.50 Krillolie bevat omega 3 in de vorm van fosfolipiden en wordt daardoor beter opgenomen dan normale visolie.51

Krill bestaat uit kleine garnaalachtige diertjes die bovenaan staan in de voedselketen van het leven in de zee.52,53 Het valt onder de fytoplankton en er kan omega 3-olie uit worden gewonnen. Krillolie kan in vergelijking met visolie een duurzamer alternatief zijn, aangezien er naar schatting 300-500 miljoen ton krill in de Atlantische Oceaan aanwezig is en slechts een klein deel hiervan wordt geoogst.54 Krillolie is vrij duur en de meeste capsules van 1000 mg krillolie bevatten slechts 240 mg omega 3 en 200 mcg astaxanthine. Een ander zeer duurzaam alternatief is algenolie.55,56 Een standaard algenoliecapsule bevat in vergelijking met krillolie vaak het dubbele aan omega 3. Als je dit combineert met een los 4 mg astaxanthine-supplement, dan ben je naar verhouding goedkoper uit, want je krijgt 10 tot 20 keer meer astaxanthine binnen.

Astaxanthine of glutathion?

Beide zijn krachtige antioxidanten, maar ze werken op een andere manier. De supplementen hebben ieder hun eigen voordelen en de een is niet beter dan de ander. Welk supplement beter geschikt is, hangt af van welk doel je voor ogen staat. Op de vraag welke bij preventief gebruik beter geslikt kan worden, adviseer ik om beide afwisselend te gebruiken. Dat kan door om de week af te wisselen, of om de dag. In de natuur krijgen we ook niet elke dag exact hetzelfde binnen aan nutriënten. Als de supplementen ingezet worden als onderdeel van een behandelplan bij klachten, dan is het verstandiger om voor één van beide te kiezen en dit op dagelijkse basis te slikken.

Bronnen
1 Biochim Biophys Acta. 2001;1512(2):251-8
2 Fisheries Science. 1996; 62(1), 134-137
3 J Agric Food Chem. 2000;48(4):1150-4
4 Pure&App/. Chem.1991;63(1):141-146
5 Oxid Med Cell Longev. 2019; 2019:3849692
6 Altern Med Rev. 2011;16(4):355-64
7 Int J Mol Med. 2021;47(1): 37–48
8 FASEB J. 2020;34(8):11215-11226
9 Invest Ophthalmol Vis Sci. 2003;44(6):2694-701
10 Exp Eye Res. 2006;82(2):275-81
11 Nutrients. 2018;10(7):817
12 J Diet Suppl. 2021;18(2):169-182
13 Acta Biochim Pol. 2012;59(1):43-7
14 J Clin Biochem Nutr. 2017 Jul;61(1):33-39
15 Biomedicines. 2020;8(2):18
16 Nutrients. 2018; 10(4): 522
17 Curr Eye Res. 2016;41(11):1465-1472
18 Mar Drugs. 2020;18(8):387
19 Mar Drugs. 2011;9(3):447-65
20 J Nutr Health Aging. 2018;22(9):1092-1098
21 Plant Foods Hum Nutr. 2011;66(4):363-9
22 Asian J Androl. 2005;7(3):257-62
23 Phytother Res. 2011;25(12):1813-8
24 Mol Aspects Med. 2005;26(4-5):340-52
25 Molecules. 2021 Mar 25;26(7):1844
26 Anticancer Res. 1999;19(3A):1849-53
27 Cancer Lett. 2009;283(1):108-17
28 Int J Mol Med. 2005 Nov;16(5):931-6
29 Int J Mol Med. 2005 Nov;16(5):931-6
30 Redox Rep. 2002;7(5):290-3
31 J Cell Biochem. 2008;103(6):1925-37
32 Int J Sports Med. 2011;32(11):882-8
33 Nutrients. 2014; 6(12):5819–5838
34 Am J Vet Res. 2015;76(4):338-50
35 Mar Drugs. 2018;16(8):247
36 Behav Brain Funct. 2020;16:10
37 Molecules. 2019; 24(14): 2640
38 GeroScience. 2017; 39(1): 19–32
39 J Diet Suppl. 2021;18(2):169-182
40 www.drugs.com/drp/astaxanthin-capsules-and-oral-powder.html
41 Crit Rev Food Sci Nutr. 2006;46(2):185-96
42 Int J Food Sci. 2020; 2020: 2156582
43 Phytother Res. 2019;33(12):3090-3111
44 Molecules. 2021;26(9):2666
45 Nutrafoods. 2013;12:145–152
46 Molecules. 2021; 26(9):2666
47 rit Rev Food Scienc Nutr. 2006; 46(2):185-196
48 Food Chem Toxicol. 2013;62:869-75
49 Eur J Nutr. 2012;51(6):707-18
50 Dig Liver Dis. 2016;48(1):34-42
51 Vasc Health Risk Manag. 2015;11:511-24
52 Nat Commun. 2019;10:4742
53 www.discoverwildlife.com/animal-facts/insects-invertebrates/facts-about-krill/
54 J Diet Suppl. 2015;12(1):23-35
55 Microb Cell Fact. 2012;11: 96
56 Biomolecules. 2019; 9(11): 708