De veiligheidsinstanties voor geneesmiddelen, de waakhonden aan de poort die ons tegen gevaarlijke, op recept verkrijgbare medicijnen moeten beschermen, kunnen soms uiterst traag reageren. Twee jaar geleden werd al voorspeld (onder andere door onze redactie) dat Arava (leflunomide), een geneesmiddel voor reumatoïde artritis, spoedig uit de handel zou worden genomen nadat er een verband was aangetoond met sterfte door leverbeschadiging. Maar ondanks de onrustbarende berichten en schadevergoedingen die vanwege gezondheidsklachten en sterfte werden geëist, wordt Arava nog dagelijks voorgeschreven.

In Groot-Brittannië hebben de medicijnwaakhonden niets gedaan, ook al waarschuwde twee jaar geleden de opperveiligheidscommissie, de Europese Organisatie voor de Evaluatie van Medicinale Producten (EMEA), reeds voor het medicijn omdat het in Europa twaalf sterfgevallen op zijn geweten zou hebben. In Nederland wordt weliswaar terughoudendheid geadviseerd, maar dient het middel wel als mogelijk alternatief. Ook in de Verenigde Staten heeft de Food and Drug Administration (FDA) vrijwel niets ondernomen.

Met het dramatische gebaar dat de FDA eigen is, voegde ze vorig jaar een waarschuwing toe aan de voorschrijvingsadviezen. Die vermeldt nu dat patiënten die Arava gebruiken ernstige leverbeschadiging kunnen oplopen die zelfs fataal kan zijn. Het nieuwe informatieblad meldt ook dat sommige patiënten ernstige infecties en zelfs sepsis (bloedvergiftiging) opliepen, wat soms fataal bleek.

Arava werd in 1998 goedgekeurd als alternatief voor de standaardmedicijnen bij reumatoïde artritis sulfasalazine en methotrexaat. Hoewel Arava veel minder vaak wordt voorgeschreven dan methotrexaat (vijf keer methotrexaat tegen een keer Avara), zijn er zes keer zoveel berichten over leverbeschadiging bij gebruik van Arava.

Ook het sterftecijfer voor Arava ligt 33 keer hoger dan voor methotrexaat. Bovendien kan Arava het syndroom van Stevens-Johnson veroorzaken, een ernstige systemische huidaandoening die je van methotrexaat niet kreeg.

De problemen met Arava zijn wellicht nog erger dan de statistieken doen vermoeden. Het medicijn blijft lang in het lichaam en veel ernstige nadelige effecten werden pas gemeld zes maanden nadat men de kuur staakte, waardoor het moeilijk werd om Arava als schuldige aan te wijzen.