Osteopaten kijken op een zeer brede manier naar het functioneren van het lichaam. Het lichaam wordt met de handen onderzocht op bewegingsverlies. Een verminderde beweeglijkheid heeft invloed op het functioneren van weefsels en veroorzaakt mogelijke klachten. Met de basis van gedegen reguliere medische kennis en de bevindingen worden er verbanden gelegd.

Vastzittende nieren

Een voorbeeld uit de praktijk: een patiënt had rugklachten, waarbij de pijn uitstraalde naar de benen en tenen. Ook had hij regelmatig last van verschillende pijnen op kniehoogte. Deze pijnklachten bevonden zich voornamelijk aan twee rugspieren, die invloed uitoefenen op de wervelkolom en de nieren. Bij onderzoek bleken beide nieren als het ware vast te zitten in hun ‘loge’; vast in hun daarvoor bestemde ruimtes. Normaal bewegen zij bij iedere ademhaling 3 cm in hun loge. Deze beweging is belangrijk voor de functie van de nieren en de wervelkolom. Ook bij lopen, fietsen, springen, etc., bewegen de nieren vrij in hun loge.
Een arts of specialist leert tijdens zijn opleiding weliswaar de nieren te onderzoeken, maar dit blijft beperkt tot het uitsluiten van ziekten. Met verfijnder onderzoek kan er echter veel aan het licht komen, zo ook in dit geval. Een fixatie betekent dat de beweeglijkheid van de nieren verminderd is. Een nier die vastzit, kan op verschillende (rug)zenuwen drukken en dus pijn veroorzaken.

Blokkeringen en overbelasting

Een ander voorbeeld van dit unieke patroon is een 45-jarige man met acute lage rugklachten, uitstraling en motorische uitval, passend bij de onderste wervels. Het was ontstaan toen hij simpelweg bukte. Bij onderzoek trof ik -geheel volgens verwachting- een blokkering van de lendenwervels. Onderliggend was echter een trek vanuit het buikvlies, gekoppeld aan de endeldarm, met een grote trek aan het middenrif. Door deze omstandigheden waren de laatste twee borstwervels en de eerste vier lendenwervels als groep nauwelijks mobiel. Alle beweging van de onderste wervelkolom moest daardoor vanuit de onderste ‘vrije’ wervel komen, in dit geval L5-S1. Overbelasting is dan snel het gevolg. Behandeling van alle problemen deed de klachten snel verdwijnen.

Irritatie in de zenuwvlecht

Een andere patiënt kwam met de diagnose Hernia Nucleus Pulposis (HNP – een hernia waarbij de tussenwervelschijf uitstulpt). De klachten waren: lage rugpijn, uitstralende pijn naar het rechterbeen tot aan de buitenkant van de voet en een klapvoet (de voet klapt door krachtverlies neer bij het lopen). Zij stond op de wachtlijst voor een operatie.
Wanneer de uitstulpende tussenwervelschijf op de zenuwen drukt, kan de zenuw beschadigen, met als gevolg motorische uitval (beweging en kracht) en gevoelsstoornissen. De diagnose wordt gesteld door röntgenfoto’s of MRI.

Maar bij deze patiënte waren de klachten begonnen na een bacteriële infectie. Door uitgebreid onderzoek kwam een functiestoornis bij de overgang tussen de dunne en dikke darm aan het licht. Hier bevindt zich een klep (van Bauhin) die een belangrijke functie heeft voor de verteringprocessen. Ter hoogte van deze klep bevindt zich zeer veel lymfatisch weefsel, dat voor 90% verantwoordelijk is voor ons immuunsysteem. Achter deze klep liggen ook vele structuren, zoals de bloedvaten naar het been, de urinebuis, de eierstok en een belangrijke zenuwvlecht naar het been. Vooral deze zenuwvlecht die door een chronische ontsteking of door fixatie geïrriteerd kan worden, kan dan op zijn beurt hernia-achtige klachten veroorzaken. Deze oorzaak wegnemen bleek effectiever dan een hernia-operatie.

Anders kijken is verder kijken

Samenvattend, de zenuwvlecht (plexus lumbosacralis) kan op vele manieren geïrriteerd raken met als gevolg rugpijnen met uitstraling. Hierbij de belangrijkste mogelijke oorzaken op een rij: De nieren, door fixaties of ontstekingen; De dikke darm en haar darmflora; De eierstokken door vergroting, verdraaiing of door cystes; De urinebuis door b.v. verkeerde ligging of vernauwing; De bloedvaten door obstructie in het lieskanaal; De spieren van romp en been door compressie. Uitstraling vraagt daarom om een andere kijk op de zenuw en wel op het hele verloop daarvan. De zenuw kan namelijk overal geïrriteerd, c.q. geprikkeld worden. Wellicht krijgt de geneeskunde dan ook weer een betere uitstraling.