Paddenstoelentherapie: een Doos van Pandora vol goeds
Paddenstoelen zijn meer dan voedsel. Ze worden ook al eeuwenlang als medicijn gebruikt.
Paddenstoelen (fungi) zijn algemeen bekend als voedsel. Ze vormen ook een belangrijke tak van de kruidengeneeskunde onder de naam ‘mycotherapie’. Ze bevatten hoge concentraties koper, vitamine B5, B3, fosfor, kalium, vitamine B2, selenium en vitamine D. Hun enzymen worden zelfs gebruikt om spijkerbroeken een gebleekte look te bezorgen. Ze zorgen in de landbouw voor een betere opname van voedingstoffen door de gewassen. Zelfs antibiotica zoals cefalosporine en penicilline zijn gemaakt uit paddenstoelen.
Mycotherapie
Het gebruik van paddenstoelen is een eeuwenoude traditie. Bij Ötzi, de ‘IJsman’ die vermoedelijk rond 3300 v.Ch. stierf, vond men bij zijn opgraving in 1991 in de Frans-Italiaanse Alpen de sporen van twee paddenstoelen terug: de echte tonderzwam (Fomes fomentarius) die werd gebruikt als draagbare toorts, en de berkenzwam (Piptoporus betulinus) die in het huidige Tsjechië nog steeds dient als remedie tegen maagdarmaandoeningen en prostaat- en endeldarmkanker1. Deze berkenzwam heeft niet alleen kankerbestrijdende eigenschappen. Hij bezit ook een ontstekingsremmende, antibacteriële en zelfs antivirale werking (in het bijzonder bij het menselijk immuundeficiëntievirus ofwel HIV)2,3,4,5.
Traditionele geneeskunde
In de Mexicaanse volksgeneeskunde wordt het gewone elfenbankje (Trametes versicolor) aangewend om impetigo (of krentenbaard), ringworm en kanker te bestrijden6. De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) gebruikt de shiitake (Lentinula edodes) bij problemen met de lever en de bovenste luchtwegen. Maar ook om de bloedcirculatie te verbeteren en uitputting tegen te gaan7. Daarnaast wordt in de TCG voor de eikhaas (Grifola Frondosa) gekozen om zijn kalmerend effect, om milt- en maagproblemen aan te pakken en om aambeien te behandelen8. De reishi paddenstoel (Ganoderma lucidum) gebruikt men al meer dan 4000 jaar bij leverkwalen, hoge bloeddruk, artrose, koortsblaasjes en griepverwante aandoeningen9.
De rupsenzwam (Cordyceps sinensis) werd wereldberoemd op de Zevende Chinese Nationale Spelen in Beijing van 1993. Toen daar drie atletes – Wang Junxia, Qu Junxia en Zhang Linli – tot vijfmaal toe nieuwe wereldrecords liepen op de 1500, 3000 en 10.000 meter, waren de verdachtmakingen niet van de lucht. Hun dopingtests waren echter negatief. Hun coach onthulde wel dat de loopsters rupsenzwam gebruikten.
In de Italiaanse streek Friuli wordt de oester- (Pleurotus ostreatus) en kruisdisteloesterzwam (Pleurotus eryngii) gebruikt om de lever te beschermen, suikerziekte te beheersen en het immuunsysteem te versterken10. Judasoor (Auricularia auricula) wordt in Mongolië, noordoost China, Korea en Japan gebruikt om hoesten en neusbloedingen tegen te gaan, alsook om baarmoederbloedingen en toevallen te behandelen. Ze zouden zelfs het verouderingsproces vertragen11.
De schermpjeseikhaas (Polyporus umbellatus) is in de TCG bekend om zijn urineafdrijvende werking en zijn werkzaamheid tegen nierkwalen als nier- en nierbekkenontsteking12.
De Koreaanse volksgeneeskunde wendt de paddenstoel Indisch brood (Wolfiporia cocos) aan als verdovend, braak- en ontstekingswerend middel, alsook in de strijd tegen suikerziekte. En in Brazilië behandelt men chronische hepatitis, arteriosclerose, suikerziekte en cholesterolproblemen met de amandelpaddenstoel (Agaricus blazei)14.
In de Japanse volksgeneeskunde, ten slotte, wordt de leeuwenmaanpaddestoel aangeprezen als remedie tegen dementie en vanwege zijn wormdodend effect15,16.
Harald Gaier
Harald Gaier is erkend Brits natuurgenezer, osteopaat, homeopaat en kruidengenezer (voor meer informatie: www.drgaier.com).
1 Phytomedicine, 2006; 14: 185-91
2 Biosci Biotech Biochem, 2002; 66: 2748-50
3 J Nat Prod, 2003; 66: 1104-6
4 Antimicrob Agents Chemother, 2001; 45: 1225-30
5 J Antibiot, 2000; 53: 973-4
6 www.hawk-conserancy.org/Conservation/MeadowMuses/200702.shtml
7 http://wapedia.mobi/en/Shiitake
8 www.icnet.uk/labs/med_mush/final_pdfs/chapt3_b.pdf, pp 42-3
9 J Ethnopharmacol, 2005; 102: 107-12
10 Biochem Biophys Res Commun, 2008; 373: 435-9
11 Sung CK et al., eds. International Collation of Traditional Folk Medicine, Part III, Singapore: World Scientific Publishing, 1998: 7-8
12 Chem Pharm Bull, 2007; 55: 1148-50
13 www.articlesbase.com/alternative-medicine-articles/sedative-drugs-uses-and-sideeffects-1041180.html
14 J Med Food, 2009; 12: 359-364
15 http://en.wikipedia.org/wiki/Hericium#Distribution_and_habitat
16 http://en.wikipedia.org/wiki/Medicinal_mushrooms