Ik maak me zorgen om een vriend die regelmatig te veel drinkt en afhankelijk van alcohol zou kunnen zijn. Gelukkig heeft hij toegegeven dat hij een probleem heeft en hulp gezocht bij de huisarts. MAAR IK ZOU WEL EENS WILLEN WETEN WELKE ALTERNATIEVE BEHANDELINGEN ER VOOR ALCOHOLVERSLAVING BESTAAN.
C.C., via e-mail
Velen van ons drinken van tijd tot tijd te veel alcohol, zeker tijdens de feestdagen. Maar bij sommige mensen is te veel drinken een gewoonte geworden. Dit kan ernstige gezondheidsproblemen met zich meebrengen. Om er een aantal te noemen: afhankelijkheid van alcohol (verslaving), levercirrose, ontsteking van het maagslijmvlies of van de alvleesklier, hartklachten, hersenschade en kanker.
Alcoholverslaving is een lichamelijke afhankelijkheid van alcohol, die geleidelijk ontstaat als het drinken de balans verstoort tussen neurotransmitters als gamma-aminoboterzuur (GABA), dat de impulsiviteit remt, en glutamaat, dat het zenuwstelsel activeert. Alcohol verhoogt ook de dopaminespiegel, waardoor het prettige gevoel bij het drinken ontstaat.
Door langdurig overmatig drankgebruik gaat het lichaam op den duur verlangen naar alcohol om het goede gevoel te herstellen of een negatief gevoel te vermijden. Andere factoren – genetische, emotionele, psychologische en sociale – kunnen dit nog versterken.
Volgens het UK Institute of Mental Studies is iemand van alcohol afhankelijk als hij binnen een jaar drie of meer van de hierna genoemde kenmerken ontwikkelt:
een sterke neiging tot drinken, waarbij hij moeilijk de hoeveelheid kan beperken of kan stoppen als hij eenmaal begonnen is met drinken;
lichamelijke onthoudingsverschijnselen zoals zweten, beven, opwinding en misselijkheid als hij niet drinkt;
een toenemende alcoholtolerantie, met andere woorden, hij heeft steeds meer drank nodig om hetzelfde effect te bereiken;
neiging die geleidelijk ontstaat om bezigheden te verwaarlozen;
drang om met drinken door te gaan terwijl het overduidelijk schadelijk is.
Alcoholmisbruik is een andere aandoening. Dit houdt in dat iemand, ook al is hij niet aan alcohol verslaafd, zoveel drinkt dat dit lichamelijke en geestelijke schade veroorzaakt.
De huisarts van uw vriend kan helpen om de omvang van zijn alcoholprobleem vast te stellen. Hij kan groepstherapie aanraden, zoals de AA, voedingsadvies geven en medicijnen voorschrijven om blijvend te stoppen met drinken. Maar als uw vriend inderdaad afhankelijk van alcohol is geworden, is het niet genoeg alleen te minderen.
Alternatieve hulp
Uit een Canadese studie blijkt dat 69 procent van de alcoholisten drie maanden nadat ze een behandeling in combinatie met lichaamsbeweging hadden gehad, nog steeds ‘clean en nuchter’ was. Daar staat tegenover dat 62 procent van diegenen die alleen therapie zonder lichaamsbeweging hadden gekregen, weer teruggevallen was1. In een ander onderzoek hadden alcoholisten die deelnamen aan een fitnessprogramma in combinatie met de gangbare behandeling, opvallend minder behoefte aan alcohol dan degenen die alleen de standaardbehandeling kregen2. Lichaamsbeweging kan ook de gevoelens van depressie die optreden wanneer iemand geen alcohol meer drinkt, verminderen en het gevoel van eigenwaarde vergroten3.
Acupunctuur lijkt veelbelovend bij de behandeling van door alcohol veroorzaakte ziekten. Uit onderzoek onder tachtig recidiverende zware alcoholisten (die ondanks de behandeling terugvielen) blijkt dat acupunctuur het verlangen naar alcohol meer doet afnemen, het aantal perioden van drankgebruik en het aantal opnames voor ontwenning meer vermindert dan gesimuleerde acupunctuur4.
Patiënten rapporteerden dat de acupunctuur een doorslaggevende invloed had op hun verlangen naar alcohol5. Ook is het een bruikbare aanvullende behandeling tegen onthoudingsverschijnselen6. Kortom, hoewel niet alle onderzoeken positief zijn, melden alcoholverslavingsprogramma’s dat patiënten een voorkeur lijken te hebben voor acupunctuur. Zij willen zelfs langer met het programma doorgaan wanneer er ook acupunctuur wordt aangeboden.
Nog een Chinees traditioneel medicijn dat ook zou kunnen helpen bij alcoholverslaving, is het kruid kudzu (Pueraria lobata). Bij zware drinkers vermindert kudzu in één week het alcoholgebruik aanzienlijk meer dan een placebo7.
Andere heilzame kruiden zijn sint-janskruid (Hypericum perforatum), ibogaïne utit de wortel van de Tabernanthe iboga, ginseng (Panax ginseng) en rode salie (Salvia miltiorrhiza)8. Deze mogen alleen onder toezicht van een kruidenarts gebruikt worden.
Homeopathische middelen als Nux Vomica worden ook gebruikt om alcoholproblemen te behandelen. Volgens één studie kan ‘…..homeopathie een betrouwbare en effectieve therapie bieden en de vicieuze cirkel van alcoholverslaving doorbreken’9. Een gekwalificeerd homeopaat zal kunnen beslissen wat het juiste middel is voor uw vriend.
Bronnen:
1 J Stud Alcohol, 1982;43: 380-6
2 J Psychosoc Nurs Ment Health Serv, 1997; 35: 39-45
3 J Subst Abuse Treat, 2001; 21: 199-206
4 Lancet, 1989; 1: 1435-9
5 Alcohol Clin Exper Res, 1987; 11: 292-5
6 Addict Biol, 2002; 7: 415-9
7 Alcohol Clin Exp Res, 2005; 29: 756-62
8 Fitoterapia, 2000; 71 Suppl 1: S38-42
9 Complement Ther Nurs Midwifery, 1997; 3: 21-8
Kader
Behandeling met supplementen
Dr. Melvyn Werbach stelt dat veel voedingstekorten worden veroorzaakt door excessief drinken en alcoholisme. ‘Door de voeding te verbeteren,’ zo zegt hij, ‘kunnen niet alleen sommige met alcoholisme samenhangende ziekten worden voorkomen, maar mogelijk ook het verlangen naar alcohol doen afnemen en de onthoudingsverschijnselen verlichten.’
Alcoholschade beperken. Beschermende voedingsstoffen bevatten vitamine C, E en B-complex, magnesium, selenium en zink. Voorts aminozuren, carnitine, catechine, choline, gamma-linoleenzuur, glutathion, thiamine en panthethine.
Alcoholverlangen verminderen. Een uitgebalanceerd dieet met veel rauwkost kan helpen. Beperk het gebruik van suiker en junkfood en nuttig geen cafeïne. Supplementen die hierbij helpen, zijn vitamine B-complex, zink, nicotinezuur, glutamine en pantethine.
Onthoudingsverschijnselen beperken. Supplementen met teunisbloemolie, gammahydroxyboterzuur en taurine kunnen onthoudingsverschijnselen verlichten en zelfs voorkomen.