In Medisch Dossier geven we een branchevereniging, behandelaar of opleider de gelegenheid zich met zijn of haar verhaal voor te stellen. In deze editie Paul The Gwan Tjaij, arts-acupuncturist en bestuurslid NAAV.
Dokter Paul The is officieel gepensioneerd als chirurg, maar stilzitten is niet aan hem besteed. Jarenlang was hij voorzitter van een vereniging van migrantenkerken (Samen Kerk in Nederland) en vorig jaar beëindigde hij zijn termijn als voorzitter van de Indonesisch-Nederlands Christelijke Kerk. Naast allerlei vrijwilligerswerk, onder meer voor Dokters van de Wereld en voor de ongedocumenteerden (personen zonder verblijfstatus), heeft hij vorig jaar zijn “comeback” gemaakt binnen het bestuur van de NAAV, de Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging. Bovendien behandelt hij nog één dag in de week patiënten in zijn eigen acupunctuurpraktijk in Bussum. Het verhaal van een arts die met passie voor de patiënt van geen ophouden weet.
Aan het begin van de jaren ’80 begon hij als chirurg in het Majella Ziekenhuis in Bussum. Het bestuur wilde rond 1990 een pijnpolikliniek starten en zag acupunctuur als één van de benodigde modaliteiten. Dat was een vooruitstrevende gedachte en men ging op zoek naar een arts-acupuncturist die zich aan de pijnpoli wilde verbinden. Met zijn Chinese uiterlijk leek The volgens het bestuur wel een geschikte kandidaat om ergens een goede acupuncturist vandaan te halen. “Ik weet niks van acupunctuur”, reageerde hij toen hij werd benaderd, “maar ik wil me er wel in verdiepen, zodat we tot een juiste selectie kunnen komen”.
Enigszins morrend gaven de artsen in zijn maatschap toestemming voor deze manier van tijdbesteding en samen met een collega, een anesthesist, ging hij op acupunctuurcursus bij de SNO. De anesthesist werd zwanger en haakte af, Paul The ging door en na 3 jaar studie was hij gediplomeerd acupuncturist. De zoektocht naar een kandidaat voor de pijnpoli bleek echter lastig en daarom vroeg de medische staf van het ziekenhuis aan The om zelf de rol van acupuncturist binnen de pijnpoli te vervullen. Inmiddels was hij enthousiast geworden over acupunctuur en hij besloot de uitdaging aan te gaan.
“In het begin was ik zelf nogal sceptisch; wat kan je nou met een paar naaldjes uitrichten, dacht ik. Maar tot mijn stomme verbazing zag ik dat het echt werkte. Ik raakte overtuigd en wilde ik er vanaf dat moment alles van weten”. Een voorval in zijn privékring was voor hem doorslaggevend. Een kennis die al 20 jaar met migraine rondliep, sprak hem aan over acupunctuur tijdens een gezellig etentje. Of hij iets kon doen tegen die vreselijke hoofdpijn. Hij zette 1 naald, en de pijn was gelijk over. Ze gingen aan tafel en spraken terloops af om over een paar weken contact op te nemen voor een vervolgbehandeling. Die kwam er niet. Toen hij de kennis na een paar maanden weer tegenkwam was ze nog steeds vol ongeloof dat haar migraine verdwenen was. “En ik ook”, vertelt de verbaasde acupuncturist. “In het begin had ik mijn bedenkingen en ging uit van een placebo-effect, maar acupunctuur doet daadwerkelijk iets in het lichaam. Het werkt!”.
Lopend vuurtje
Samen met een neuroloog en anesthesist runde hij de pijnpoli, met succes. De pijnbehandeling richtte zich met name op knieklachten, rugklachten en migraine. Het ziekenhuisbestuur was voor die tijd vooruitstrevend en dat werd ingegeven door de roep van patiënten, via de Cliëntenraad, om acupunctuur in te zetten voor pijnbestrijding.
In die tijd, midden jaren ’90, was het uiterst zeldzaam dat er een acupuncturist vanuit het ziekenhuis actief was. De positieve effecten van The’s werk bereikten ook de collega’s in het ziekenhuis. Het ging als een lopend vuurtje rond dat acupunctuur van dokter The zoden aan de dijk zette, en voordat hij het wist kwamen ze ook langs voor een acupunctuurbehandeling. “Ik had nooit het idee dat er collega’s tegen acupunctuur waren, of dat er enige tegenstand was”, vertelt hij.
Aangemoedigd door dit succes startte The een eigen praktijk in zijn vrije tijd. Vanaf het moment dat hij zijn werkzaamheden in het ziekenhuis begon af te bouwen (in 2002), namen zijn acupunctuurwerkzaamheden toe en gingen de behandelingen verder dan ‘slechts’ pijnbestrijding. Hij praktiseert “medical acupuncture”. Hierbij gaat hij uit van de Westerse visie op ziekte. Pas als hij er op deze manier niet uitkomt, schakelt hij over naar de TCM. Daarnaast past hij ooracupunctuur of Yamamoto schedelacupunctuur toe, afhankelijk van de behoefte.
Luisteren
Als we Paul The vragen om bijzondere momenten naar voren te halen uit zijn praktijk, moet hij diep nadenken. Het zijn zoveel verhalen, het is lastig om ergens te beginnen. Maar dan schiet hem een belangrijk leermoment te binnen: mevrouw Jansen. Die leerde hem het belang van luisteren naar patiënten. Hij was net gestart als vaatchirurg en deed visites bij patiënten. Mevrouw Jansen gaf hoog op over zijn voorganger, die altijd zulke fijne gesprekken met haar voerde. Bij navraag kwam hij erachter dat de voorganger in kwestie tijdens diens bezoekronde even een rustmoment bij mevrouw Jansen inbouwde, zodat hij zelf zijn geblesseerde heup kon laten bijkomen. “In de perceptie van de patiënt was dit gewoon oprechte aandacht, en dat is alles wat telt”.
Tijd nemen voor een patiënt, aandacht besteden en het scheppen van een band waardoor er vertrouwen ontstaat. Luisteren is méér dan een verhaal aanhoren. Het is kijken naar de lichaamstaal van een patiënt, luisteren naar de woorden en het horen van de intonatie waarmee er wordt gesproken.
Als geheugensteuntje noteerde dr. The persoonlijke details die in het gesprek tijdens het spreekuur naar voor waren gekomen, en haakte daarop in bij een vervolggesprek (“En hoe was de verjaardag van uw kleinzoon?”). Het resulteerde erin dat The alom geliefd was bij zijn patiënten.
Bij zijn afscheid als chirurg in 2005, vroeg het bestuur hem welk cadeau ze hem konden geven. “Ik wil graag dat mijn patiënten bij mijn afscheid aanwezig zijn”, was zijn ongebruikelijke antwoord. En zo geschiedde. Het was een roerend afscheid met vele dankbare gezichten. Die dankbaarheid kwam ook nog op een andere manier tot uitdrukking. Voor zijn vele verdiensten, waaronder zijn bijdrage op het terrein van de integratie van oosterse en westerse medische behandelmethoden, is hij in 2003 geridderd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau.
De toekomst
“Acupunctuur is niet meer weg te denken binnen de gezondheidszorg in Nederland, maar complementaire zorg loopt nog steeds tegen barrières aan. Een aantal reguliere artsen kent acupunctuur onvoldoende, gelooft er niet in, en dan is er nog een vereniging tegen de kwakzalverij die onnodig dwarsligt als het om acupunctuur gaat”.
Gelukkig ziet The een kentering. Acupunctuur wordt in toenemende mate geaccepteerd binnen de oncologie en dat blijkt onder andere uit het werk van het kankercentrum van het Sloan Memorial in de V.S., waar men een grote integratieve geneeskundige afdeling heeft waar acupunctuur een belangrijke plaats inneemt. “Als je bedenkt dat er 2 miljoen mensen zijn in Nederland die in meerdere of mindere mate last hebben van hoofdpijn en dat ongeveer tweederde van hen heil zoekt in de complementaire zorg, en daarvan is een groot deel acupunctuur, dan praat je over aanzienlijke aantallen.
Het wetenschappelijk bewijs stapelt zich op, dus dat is een goede zaak. Maar vergeleken met de landen om ons heen zijn we wat acupunctuur betreft nog een “onderontwikkeld gebied”. Persoonlijk vindt hij dat diagnoses moeten zijn voorbehouden aan artsen, terwijl ook niet-artsen het uitvoerende acupunctuurwerk kunnen doen, mits ze daar een goede reguliere opleiding voor hebben gevolgd; bijvoorbeeld fysiotherapeuten, die goede kennis hebben van het steun- en bewegingsapparaat.
Het stellen van een goede diagnose vraagt om een stevige medische achtergrond. Hij ziet de toekomst van acupunctuur met optimisme tegemoet, maar veel hangt af van de BIG-herregistratie en de verdere acceptatie binnen de reguliere geneeskunst. “Het zou ontzettend helpen indien er een leerstoel of vakgroep voor acupunctuur komt op universiteiten, zodat er binnen de medische studie meer acceptatie ontstaat en er ruimer wetenschappelijk onderzoek kan worden gedaan. Een patiëntenvereniging als de NPVA kan zich daar samen met de beroepsbeoefenaren hard voor maken!”. Dat zijn mooie, krachtige woorden van iemand die al 12 jaar met pensioen is en nog wekelijks patiënten met passie helpt met acupunctuur.
Kadertekst: Over de NAAV
De NAAV (Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging) is opgericht in 1973 als vereniging van (tand)artsen voor acupunctuur en verenigt acupunctuur met de gangbare geneeskunde. Anders gezegd: de NAAV combineert oude en nieuwe inzichten en levert op die manier een aanvulling op de moderne behandelmethoden en de reguliere zorg. De leden zijn artsen en tandartsen die een jarenlange universitaire studie geneeskunde én een specialistische acupunctuurstudie hebben afgerond. Er zijn op dit moment 257 artsen aangesloten bij de NAAV. Dit zijn huisartsen, bedrijfsartsen, medisch specialisten en basisartsen die hun diploma’s voor acupunctuur behaald hebben en aan de NAAV herregistratie-eisen voldoen.
