Vanwege het verband met hormoonschommelingen en de mogelijke genetische factoren denken veel artsen dat acne niet te voorkomen is. Daarom wordt er meer aandacht besteed aan de behandeling dan aan preventie. Vaak worden sterke antibiotica, steroïde of andere anti-inflammatoire middelen voorgeschreven.Ondanks de claims die over al die middelen worden gedaan, zijn er weinig of geen commerciële middelen die voor mensen met acne werkelijk iets te bieden hebben.
Hoewel algemeen bekend is dat ook goede hygiëne of een dieet niet veel verschil uitmaken, zijn er toch gezonde gewoonten die van invloed kunnen zijn op acne. De volgende maatregelen zijn het proberen waard.

• Houd het bloedsuikergehalte constant. Bij sommige mensen met acne is de tolerantie voor glucose enigszins verstoord, waardoor de acne kan verergeren wanneer zij veel vet en koolhydraten eten. Probeer daarom in uw voeding te mikken op 44 procent eiwitten, 35 procent koolhydraten en 21 procent vet. Daarvan is aangetoond dat het acne vermindert1. Ook het overwegen waard is een chroomsupplement (200 mg twee- of driemaal daags) te nemen om de glucose-intolerantie te verbeteren.
• Gebruik geen joodrijke voedingsmiddelen of supplementen zoals zeewier, schelpdieren, vis, champignons, knoflook, uien, waterkers en gejodeerd zout. Al deze voedingsmiddelen kunnen hormonale acne in gang zetten.
• Gebruik natuurlijke tea tree olie in plaats van het agressieve benzoylperoxide. Een lotion met 5 procent tea tree olie werkt weliswaar langzamer, maar is wel effectiever, zo is bewezen, en heeft minder bijwerkingen dan een preparaat met 5 procent benzoylperoxide2.
• Door weinig maagzuur kan acne verergeren. Daarom kun je acne verminderen met hydrachloorzuur in combinatie met een vitamine-B-complex. Ook een supplement van alvleesklierenzymen voor de spijsvertering kan helpen en dan vooral de vetverterende lipases, waarvan mensen met acne soms een tekort hebben3.
• Probeer acupunctuur. Al na acht tot vijftien behandelingen kan bij 80 procent van de gevallen de acne verminderen4.
• Ga na of kruiden helpen. Het ayurvedische kruid guggul (Commiphora mukul) kan bij sommige mensen in een dosering van 500 mg tweemaal daags even effectief zijn als tetracycline5. Ontgiftende kruiden, zoals klis (dagelijks 2-4 ml tinctuur of 3-6 g gedroogd kruid), op zichzelf staand of in combinatie met gele zuring, rode klaver of walstro, en Vitex agnus castus (dagelijks 40 druppels tinctuur van de besjes) kunnen helpen tegen premenstruele acne (zie ook de casus).
• Gebruik verse voedingsmiddelen. Volgens experts kunnen chocolade, vetten en andere voedingsmiddelen geen acne veroorzaken, maar kunnen ze wel allergische reacties opwekken die de acne verergeren. Ook biologisch vlees en melk zijn beter omdat daarin geen hormonen zitten.
• Panthoteenzuur (vitamine B5) is van vitaal belang zowel voor het vetmetabolisme als voor de vorming van geslachtshormonen. Een tekort kan oorzaak van acne zijn. Een hoog gedoseerd supplement B5 (2000-10.000 mg per dag) of een crème die lokaal wordt aangebracht, kan de acne doen verdwijnen6.
• Ontstress. Hoewel niet wetenschappelijk bewezen is dat er een verband is tussen emotionele stress en acne, heeft cortisol (het belangrijkste stresshormoon in het lichaam) wel een aantal bijwerkingen als verhoogde glucoseproductie, onderdrukking van het immuunsysteem en zenuwbeschadiging. Bij sommige gevallen van acne bij volwassen vrouwen is wel een overmaat aan cortisol gevonden.
• Let op cosmetica en verzorgingsproducten. Als deze producten olie bevatten, kunnen ze acne verergeren. Dit geldt ook voor olie bevattende haarproducten en zonnebrandmiddelen7. Let op ingrediënten als synthetische lanoline (termen als acetyl-lanolinealcohol, lanolinezuur of anhydro-lanoline), mineraaloliën, isopropylmyristaat, butylstearaat, caprine/capryl-triglyceride, octylpalmitaat en stearaat. Bepaalde rode kleurstoffen die toegestaan zijn voor gebruik in cosmetica zoals in rouge, kunnen ook de poriën doen verstoppen. Vooral tieners doen er goed aan spaarzaam te zijn in het gebruik van dergelijke verstoppende ‘schoonheids’-producten.
Pat Thomas

BRONNEN:

1 Proc Natl Acad Sci USA, 1983; 80: 7646-7649
2Med J Aust, 1990; 53: 455-458
3Dermatologica, 1982; 165: 601-606
4J Tradit Chin Med, 1993; 13: 187-188
5J Dermatol, 1994; 21: 729-731
6Med Hypoth, 1995; 44: 490-492
7Am Fam Phys, 2002; 61: 357-366