We leven in een bijzondere tijd, een geschiedenis die nog niet eerder is beschreven. Er wordt gesproken van een crisis, een woord dat een gevoel oproept van problemen maar dat in het Grieks meerdere betekenissen heeft.
Het woord crisis (κρίσις) is neutraal en komt etymologisch voort uit het oud-Griekse werkwoord κρινομαι (krinomai), met de betekenissen scheiden, schiften, onderscheiden, beslissen, beslechten, richten en oordelen.1 Een crisis kunnen we ook zien als een periode van keuzes maken met mogelijkheden tot groei en transformatie. Maar groei gaat vaak gepaard met pijn en strijd.
Polarisatie
We zitten nu in de polarisatiefase. De overheid koos in eerste instantie voor herd immunity via flattening the curve en noodmaatregelen om de ic’s niet overvol te laten lopen. De eerste maanden werden dagelijks alle ic-opnames en sterfgevallen gemeld. Nadat de ic’s bijna leeg waren, bleven de maatregelen gehandhaafd. Sindsdien horen we ieder dag het aantal ‘besmettingen’ via de media. Dat wil zeggen, het aantal mensen dat positief testte. De nieuwe strategie is nu ‘het virus onder controle brengen’ en besmettingen voorkomen, eventueel via een nieuwe lockdown. En de enige exit-strategie is een vaccin. Een gezonde, open dialoog op gelijkwaardige basis blijft tot nu toe uit.
Iedereen die andere oplossingen ziet, een andere visie op de epidemie heeft of zich kritisch uitlaat over de maatregelen wordt hard aangevallen en in de media de mond gesnoerd. Als het niet anders kan zelfs door teksten of opnames van internet te (laten) verwijderen.
Krachten en machten
Het krachtenveld was niet direct duidelijk. Eerst waren het plaatselijke problemen met lokale autoriteiten: China, Hong Kong en andere landen in Zuidoost-Azië. Ver weg in ieder geval. Toen de ziekte in Europa verscheen, ontstond er paniek en alle landelijke maatregelen die erop volgden, werden met grote instemming aanvaard. Het leek immers een agressief en dodelijk virus.
Nadat de WHO de corona-epidemie had uitgeroepen tot pandemie werd de boodschap mondiaal dezelfde: social distancing, met als enige exit een vaccin. En daarmee kwam kritiek en ontstond er verzet. Eerst met de vraag of de maatregelen nog wel in verhouding stonden tot het beoogde doel en of er geen andere oplossingen waren, later over de inperking van vrijheden, versterkt door het aankondigen van de noodwet.
Het krachtenveld is duidelijker geworden: officiële instanties met de WHO aan de ene kant en kritische individuen, waaronder artsen en wetenschappers, aan de andere kant. De grote meerderheid volgt vooralsnog de overheid, maar wordt steeds kritischer.2
Wat komt het coronavirus ons vertellen?
Net zoals het woord crisis is ook een virus in principe neutraal. Een virus bestaat uit DNA of RNA, een stukje informatie. Er bestaan miljoenen virussen, die letterlijk overal om ons heen en in ons voorkomen in ontelbare aantallen. Volgens de huidige wetenschappelijke inzichten danken wij onze evolutie aan virussen, informatiebrokjes die we hebben opgenomen in onze cellen en in ons eigen DNA om verder te groeien in onze ontwikkeling en ons aan te passen aan deze wereld. De vraag zou moeten zijn: wat komt dit coronavirus (COVID-19) ons leren? En waarom worden mensen ziek of sterven eraan?
Hoe gaan we om met de aarde, de natuur en onszelf?
De Amerikaanse internist en visionair Zach Bush voorspelde ruim een jaar geleden al de komst van een dergelijk epidemie.3 Hij wees in een lezing exact de plekken aan waar de grootste concentratie zieken zouden komen. Dat waren de plekken met de grootste luchtvervuiling. Virusdeeltjes die door de lucht zweven, hechten zich aan fijnstof en vormen daar veel grotere concentraties. Paracelsus zei al dat elke stof een gif kon zijn, afhankelijk van de dosering! Zo is het ook met virussen. Er is een bepaalde drempelwaarde waarbij het immuunsysteem de virusload niet meer aan kan. Die drempelwaarde is bij iedereen anders en hangt – naast erfelijke factoren – af van onze gezondheid. En die gezondheid kan ondersteund worden, met name door leefstijl maar ook met aanvullende behandelmethoden. Zo blijkt bijvoorbeeld gebrek aan vitamine D de vatbaarheid voor dit virus te vergroten.4
Groei van bewustzijn en autonomie
De lock-down was een periode van rust en inkeer: waar gaat het écht om in het leven? Meditatie, yoga en mindfulness zijn langzamerhand gemeengoed geworden. Eckhart Tolle en de jonge Zwitserse Christina von Dreien, die door steeds meer mensen worden gevolgd, spraken zich uit over de diepere betekenis van dit virus. Zij bevestigen wat wij in de praktijk zien: er komen steeds meer heldere jonge mensen, ook artsen en juristen, zoals Evelien Peeters en Hannah Visser,5 twee jonge internisten en Isa Kriens, een jonge juriste,6 die zich durven uit te spreken en die autonoom hun eigen weg kiezen en kritisch staan tegenover media en overheid. Zij maken geen keuzes tussen progressief of conservatief, maar kiezen op basis van principes als vrijheid, ethisch verantwoord, menselijke maat, respect, liefde, vertrouwen, waarheid en eigen regie. Zij gaan voor dialoog, gezondheid en geloven in groei en ontwikkeling.
Transformatie
Volgens het model van Spiral Dynamics, ontwikkeld in de jaren ’60 van de vorige eeuw door hoogleraar psychologie Clare Graves, zijn we op weg naar het integrale niveau.7 Kenmerken hiervan zijn een meer holistische visie op het leven, een uitstijgen boven de dualiteit en besef van eigen autonomie.
Jan van der Greef, emeritushoogleraar Systeembiologie en professioneel natuurfotograaf, schetste een prachtig beeld dat hierbij past: de transformatie van rups, via pop (chrysalis) naar vlinder. Een moeizaam en pijnlijk proces, waarbij met hetzelfde DNA de vorm en het wezen totaal verandert. Uiteindelijk is het een ontwikkeling naar meer heelheid.
Bronnen
1 https://nl.wikipedia.org/wiki/Crisis_(situatie)
2 https://www.youtube.com/watch?v=BdX0quM9eHQ&feature=emb_logo
3 https://www.facebook.com/HighWireTalk/videos/783415185521346
4 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7266578/
5 https://www.youtube.com/watch?time_continue=30&v=c_tlsJBrIWc&feature=emb_logo
6 https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=KTKfjP_5dKM&feature=emb_logo
7 https://www.researchgate.net/publication/312033145_A_Brief_History_of_Spiral_Dynamics