IK LIJD AL JARENLANG AAN ARTRITIS (GEWRICHTSONTSTEKING) VAN MIJN ENKELS. HIERVOOR SLIK IK MELOXICAM EN IK GEBRUIK ENKELSPALKEN VOOR STEUN. HELAAS GAAN MIJN ENKELS NOG STEEDS ACHTERUIT. IK BEN DOORVERWEZEN NAAR EEN ARTS DIE VOORSTELDE OM MIJN ENKELS TE LATEN VASTZETTEN. WAT ZIJN DE RISICO’S HIERVAN EN BESTAAN ER OOK ALTERNATIEVEN?
ANONIEM, VIA E-MAIL.
De operatie die uw arts heeft aanbevolen, staat in de geneeskunde bekend als enkelartrodese. Daarbij worden de botten van het enkelgewricht aan elkaar vastgezet, waardoor de enkel permanent in één positie blijft staan. Artrodese wordt tegenwoordig beschouwd als de chirurgische standaardbehandeling van patiënten met vergevorderde enkelartritis.
Het belangrijkste doel is de pijn te verlichten en de patiënt beter te laten functioneren1. De technische procedure is echter nogal gecompliceerd en vaak betekent het dat de botten met metalen platen en schroeven op zijn plaats gehouden moeten worden. Bovendien lopen de resultaten nogal uiteen2.
De ingreep kan gepaard gaan met nogal wat complicaties, dus u doet er goed aan er eerst nog eens een nachtje over te slapen voordat u onder het mes gaat. Een van de meest voorkomende complicaties is dat het niet lukt de botten samen te voegen. Het risico hierop kan zelfs oplopen tot 40 procent. Necrose (afgestorven bot) en roken zijn bekende risicofactoren3.
Er is echter ook onderzoek bekend waaruit blijkt dat de risicocijfers geleidelijk omlaag gaan nu er meer geavanceerde technieken ontwikkeld worden. Maar als de artrodese mislukt, is er meestal een nieuwe operatie nodig; soms kan dit zelfs tot amputatie leiden5.
Een bijkomend probleem is dat de andere gewrichten overbelast raken wat op den duur tot pijn en handicaps kan leiden. Een follow-up-onderzoek van patiënten die artrodese hadden laten doen, leidde tot de conclusie dat ‘hoewel enkelartrodese aanvankelijk een uitstekend middel is tegen pijn, dit op den duur kan leiden tot vroegtijdige slijtage van andere gewrichten van de voet en uiteindelijk tot artritis, pijn en disfunctie.
Patiënten met vastgezette enkels ontwikkelen vaak pijn en matige tot ernstige artritis in de voetgewrichten, zo blijkt uit ander onderzoek. Dit suggereert dat door artrodese het probleem alleen maar verschuift van het ene paar gewrichten naar het andere.
Als u zich hierdoor niet uit het veld laat slaan, bedenk dan wel dat er nog meer risico’s zijn, zoals diepe infectie, slechte samenhechting (als de botten in een slechte positie ten opzichte van elkaar zitten), vertraagde wondgenezing, stressfracturen (overbelastingsbreuken), neurovasculair letsel (van zenuwen en/of bloedvaten) en diepe veneuze trombose (een bloedpropje in de diepgelegen aderen). Ook moet u zich realiseren dat uw manier van lopen permanent verandert en dat u daarna hoogstwaarschijnlijk altijd speciale schoenen moet dragen. Zelfs patiënten die heel tevreden waren met het resultaat, merkten op dat ze na afloop ernstige lichamelijke beperkingen hadden in vergelijking met een gezonde controlegroep.