Nog voor er medicijnen of zelfs kruidenmiddelen waren, waren er al handopleggingen. Tegenwoordig zijn die weer helemaal in zwang en er zijn verschillende methoden om uit te kiezen. Cate Montana geeft een overzicht van een aantal spirituele geneeswijzen die hun nut bewezen hebben.

Het doorgeven van helende energie via de handen is misschien wel de oudste therapievorm die we kennen. Medische teksten uit de oudste beschavingen, zoals die van India, China en Egypte, beschrijven het menselijk lichaam als een levenskracht: een vorm van energie die in wisselwerking staat met externe krachten uit onze fysieke wereld en met niet-fysieke invloeden als gedachten, emoties en intenties.

Volgens de traditionele Chinese geneeskunde zijn de energiekrachten uit de natuur ook te vinden in de mens, en uiten ze zich via het lichaam, de geest, emoties en de ‘ziel’.

In het christelijke Westen wordt handoplegging nog steeds gezien als een formele manier om de Heilige Geest (een hogere macht) op te roepen tijdens ceremonies als doop, vormsel, zegening en inwijding.

Het eeuwenoude besef dat menselijke en universele systemen met elkaar verbonden zijn op het (subatomische) niveau van de kwantumenergie wordt nu ook wetenschappelijk onderzocht. En de overdrachtsmethoden van subtiele energiegeneeswijzen, zoals de aloude traditie van de handoplegging, heet vandaag de dag ‘bioveldtherapie’. Deze term werd voor het eerst gebruikt op een nationaal gezondheidscongres in de VS, met bioveld als alternatief voor verouderde termen als ‘aura’.

Bioveldtherapieën zijn niet-invasieve behandelmethoden waarbij de behandelaar een wisselwerking aangaat met het levende energieveld van de cliënt om zo een helende respons te stimuleren. Het bioveld wordt omschreven als ‘een massaloos, maar niet per se elektromagnetisch veld dat levende lichamen omringt en doordringt, en dat invloed heeft op het lichaam’. Vaak wordt deze definitie nog verder uitgebreid met de informatieoverdracht die het fysieke, mentale, emotionele of spirituele welzijn van iemand kan bevorderen. De best bestudeerde bioveldtherapieën van dit moment zijn onder andere therapeutic touch, healing touch, reiki en qi gong (spreek uit als tsjie gong).

In 2003 werd een overzichtsstudie gemaakt van 90 klinische en laboratoriumstudies naar zowel behandelingen met fysieke handoplegging als op afstand. Daaruit bleek dat 70,5 procent van de klinische en 62 procent van de laboratoriumstudies een positief resultaat gaven.1

Uit een groot Amerikaans nationaal gezondheidsonderzoek uit 2012 bleek dat bijna vier miljoen volwassen Amerikanen weleens naar een energietherapeut waren geweest.2 Daarnaast gebruiken sommige mensen die moeten leven met een niet-overdraagbare ziekte, energiegeneeswijzen toe bij het zelfmanagement van hun ziekte.3

Tot dusver is gebleken dat bioveldtherapieën de pijnintensiteit bij (kanker)patiënten kunnen verlagen, de onrust bij ziekenhuispatiënten kunnen verminderen en de negatieve symptomen van dementie kunnen beperken.4 Het spiritisme – een gangbare religieuze stroming in Brazilië – omvat therapieën die al door miljoenen mensen over de hele wereld zijn gebruikt, waaronder bidden, handoplegging, fluidotherapie (het gebruik van gemagnetiseerd water), liefdadigheid/vrijwilligerswerk, spiritueel onderwijs en iets wat disobsessie of ‘spirit release-therapie’ heet. In een literatuuronderzoek naar spiritistische therapieën zijn aanwijzingen gevonden dat handoplegging en gebed een positief effect kunnen hebben.5

Maar wat er nou eigenlijk precies gebeurt bij bioveldtherapieën weet niemand. De eerste en bekendste methode om het menselijke energieveld vast te leggen, is kirlianfotografie. Dat zou de menselijke aura kunnen vastleggen op film door geïsoleerd menselijk weefsel bloot te stellen aan elektrische stroom. De Russische natuurkundige Konstantin Korotkov, hoogleraar aan de Russische Nationale Universiteit voor Informatietechnologie, Mechanica en Optica (ITMO), ontwikkelde een hedendaagse versie hiervan: die maakt gebruik van een GDV-apparaat (gas discharge visualization) om de door het lichaam uitgestoten energie vast te leggen. Met software worden deze data omgezet in een afbeelding van iemands bioveld, die zo een beeld kan geven van zijn gezondheidstoestand.6

In Rusland, maar ook in het Westen, is deze meetmethode algemeen geaccepteerd. Het GDV-apparaat wordt al tien jaar gebruikt als een diagnostisch hulpmiddel, zowel binnen als buiten Rusland. Zelfs Amerikaanse nationale gezondheidsinstellingen hebben verschillende universiteiten een flinke subsidie gegeven om met Korotkovs apparatuur het bioveld te bestuderen.

Talloze biofysici hebben al zwakke lichtimpulsen gemeten (ook wel biofotonische emissies genoemd) in cellen en levende weefsels.7 En met elektrodemaal onderzoek (dat het elektrisch geleidingsvermogen van de huid meet door het meridianensysteem van de acupunctuur) kan beoordeeld worden of de energiestroom in ons lichaam gezond is.8

Uit onderzoek bleek ook dat zich in de buurt van de lichamen van energietherapeuten schommelingen in het elektrische en magnetische veld voordeden. Door deze ontdekking vermoeden sommige onderzoekers nu dat variaties in de elektromagnetische velden van de behandelaar en de patiënt onderdeel uitmaken van het herstellen van het evenwicht tijdens een behandeling. In één onderzoek werd tijdens een energiebehandeling de laagfrequente magnetische activiteit gemeten met een gaussmeter (een apparaat dat de kracht van magnetische velden meet). De kracht van het magnetische veld was ‘significant groter’ tijdens de behandelsessie dan daarvoor, en deze hoge activiteit hield na de sessie aan.9

Of we het nou begrijpen of niet, energiebehandelingen bestaan al sinds mensenheugenis en zijn nu weer helemaal in de mode. Op de volgende paginavolgt een overzicht van een aantal van de populairste bioveldtherapieën: therapeutic touch, healing touch, reiki, qi gong en een andere, snelgroeiende behandelmethode, reconnection.

Met name therapeutic touch, healing touch en reiki zijn algemeen geaccepteerde complementaire geneeswijzen, die in duizenden ziekenhuizen en behandelcentra over de hele wereld worden toegepast. Maar ook de andere methoden krijgen steeds meer aandacht en het bewijs groeit dat ze inderdaad werken.

Literatuur
1. Altern Ther Health Med, 2003; 9(3 Suppl): A96–104
2. Glob Adv Health Med, 2015; 4: 58–66
3. Complement Ther Clin Pract, 2016; 25: 26–41
4. Int J Behav Med, 2010; 17: 1–16
5. Evid Based Complement Alternat Med, 2011; 2011: 835945
6. J Altern Complement Med, 2004; 10: 49–57
7. J Gerontol Geriatr Res, 2014; 3: 143
8. Acupunct Med, 2011; 29: 270–5
9. Journal of Nonlocality, 2014; III(1)

THERAPEUTIC TOUCH

Wat is het?

Therapeutic touch (therapeutische aanraking) is een bioveldtherapie die opzettelijk gebruikmaakt van universele energie om de balans en het welbevinden van mensen te bevorderen. De therapie werd in de jaren zeventig van de vorige eeuw ontwikkeld door dr. Delores Krieger, emeritus hoogleraar verpleegkunde aan de Universiteit van New York, en de bekende energietherapeut Dora Kunz. Therapeutic touch kan in 107 landen geleerd worden en gaat uit van een band tussen de therapeut en de patiënt, die samen een nieuw energetisch evenwicht creëren als basis voor genezing.

Volgens de inmiddels 96-jarige Krieger helpt therapeutic touch stoornissen van het automatische zenuwstelsel te verbeteren, en verder bij:
• aandoeningen van het lymfestelsel en de bloedsomloop
• botbreuken
• reumatische artritis
• aandoening van de schildklier, bijnieren of eierstokken
• psychiatrische aandoeningen zoals bipolaire stoornis en catatonie
• mensen in de laatste fase van hun leven, ongeacht de oorzaak van hun naderende dood
• het versterken van de gezondheid van te vroeg geboren baby’s.
‘Uiteindelijk is het antwoord te vinden in het helen van jezelf,’ aldus Krieger. ‘En dat is precies waarbij therapeutic touch kan helpen.’

Wat blijkt uit onderzoek?

Therapeutic touch verhoogt de hemoglobinewaarde. Hemoglobine is het eiwit in de rode bloedcellen dat verantwoordelijk is voor het vervoer van zuurstof van de longen naar de lichaamsweefsels en vervolgens voor de afvoer van koolstofdioxide naar de longen. De therapie blijkt bovendien de hematocrietwaarde (het percentage rode bloedcellen in het bloed) significant te verhogen.1 Uit een studie bleek dat therapeutic touch kan helpen de vermoeidheid en pijn bij kankerpatiënten tijdens een chemokuur te verminderen.2 Ook heeft het een positieve uitwerking op mensen met dementie en vermindert het symptomen als rusteloosheid en ongepast roepen.3

Wat kunt u verwachten?

U hoeft zich niet uit te kleden en kan op de behandeltafel gaan liggen of blijven zitten. De therapeut brengt zichzelf in een kalme staat van bewustzijn voordat hij uw energieveld onderzoekt. Vervolgens plaatst de behandelaar de handen op of bij uw lichaam om uw eigen genezende potentieel te activeren. Dit draagt bij aan uw fysieke, mentale, emotionele en spirituele welzijn of helpt allerlei ziekten en symptomen te verlichten.

Literatuur
1. J Holist Nurs, 2006; 24: 41–8
2. Evid Based Complement Alternat Med, 2010; 7: 375–81
3. Altern Ther Health Med, 2005; 11: 66–74

Therapeutic touch bij kanker

De 31-jarige Shannon Quackenbush, een verpleegkundige uit New York, kreeg in juni 2015 de diagnose hersentumor graad IV (glioblastoom). Na de operatie had ze moeite met spreken en met verwerken van wat er om haar heen gebeurde. Een jaar lang kreeg ze iedere maand vijf dagen chemotherapie in pilvorm. Ook werd ze zes weken lang bestraald met een maximale dosis.

Zelfs bij de tweede operatie lukte het de neurochirurgen niet om de tumor volledig te verwijderen. Shannon was begonnen aan een tweede chemokuur en had al meer dan de maximaal toegestane bestralingsdosis voor haar hele leven gehad. Op dat moment besloot ze om met therapeutic touch te beginnen in de hoop dat dit haar zou kunnen helpen.

De afgelopen elf maanden kreeg Shannon iedere week een therapeutic touch-behandeling. ‘Ik ben blij dat ik nog leef en dat ik zelfs gezonder ben dan ooit tevoren,’ zegt ze. ‘Vanaf het moment dat ik met therapeutic touch begon, is de resterende tumor niet meer gegroeid. Mentaal voel ik me sterker. En na een sessie voel ik me blij, vredig en heb ik zin in een dutje.’

HEALING TOUCH

Wat is het?

Healing touch (helende aanraking) is een bioveldtherapie die de gezondheid en genezing stimuleert door het menselijk energiesysteem weer in balans en harmonie te brengen. Dit helpt het zelfhelende vermogen van de cliënt.

De therapie is ontwikkeld door de verpleegkundige Janet Mentgen uit Colorado, een vroege leerling van Delores Krieger. Healing touch-therapeuten richten zich bewust op hun hart en brengen energie over naar het energiesysteem van de cliënt om zo te helpen specifieke kwalen te genezen en bij te dragen aan het algehele fysieke, emotionele, mentale en spirituele welbevinden.

‘Bij het opleiden van onze behandelaars besteden we veel tijd en aandacht aan het creëren van een gewijde ruimte, waar de cliënt zich veilig voelt en vertrouwen kan hebben in de behandelaar,’ aldus verpleegkundige Cynthia Hutchison, programmadirecteur van een opleidingsprogramma voor healing touch-therapeuten. ‘Cliënten die zich veilig voelen, staan open voor een ontspanningsreactie. Ze staan open voor de innerlijke wijsheid van hun eigen hogere bewustzijn of voor de inzichten van een hogere macht. Ze maken die noodzakelijke verbinding.’

Wat blijkt uit onderzoek?

In onderzoek werd een verband gevonden tussen healing touch en zowel lichamelijke als psychische ontspanning.1 De therapie leidt aantoonbaar tot minder pijn, stress en vermoeidheid bij zowel volwassen als jeugdige kankerpatienten.2 Healing touch kan ook bijdragen aan het verminderen van onrust en het verkorten van de ziekenhuisopname van patiënten die een coronaire bypass krijgen.3

Wat kunt u verwachten?

Tijdens een healing touch-sessie blijft u volledig aangekleed. De therapie kan liggend of zittend gegeven worden. Een behandeling van het hele lichaam duurt normaal gesproken tussen de twintig en zestig minuten. Een behandeling die toegespitst is op een specifieke kwaal duurt soms slechts vijf tot vijftien minuten. ‘Genezing is altijd tweerichtingsverkeer,’ aldus Hutchison. ‘Je kunt nog zo’n goede behandelaar zijn, met alle mogelijke kwalificaties, maar als de cliënt er niet voor openstaat of op een of andere manier weerstand biedt, of heel sceptisch is, dan zie je misschien geen resultaat. En ik denk dat dat geldt voor zowel de holistische als de reguliere geneeskunde.’

Literatuur
1. Holist Nurs Pract, 2008; 22: 103–10
2. Integr Cancer Ther, 2013; 12: 25–30
3. Altern Ther Health Med, 2008; 14: 24–32

REIKI

Wat is het?

Reiki is een Japanse geneeskunst die al duizenden jaren in verschillende vormen bestaat. De Japanner Usui Sensei had in 1922 een mystieke ervaring waarbij hij reiki-energie ontving. Naar aanleiding daarvan ontwikkelde hij een vorm van energietherapie die bekend zou worden als Usui Reiki Ryoho, of simpelweg reiki, en die later ook in het Westen geïntroduceerd werd. Het woord zelf is een samenvoeging van de woorden ‘rei’, dat uitgelegd kan worden als ‘geest’ of ‘de hogere intelligentie achter de schepping en het functioneren van het universum’, en ‘ki’, dat niet alleen ‘adem’ betekent, maar ook ‘de niet-fysieke energie die alle levende wezens bezielt’.

Beoefenaars kunnen reiki niet ‘leren’. Ze worden ingewijd in de praktijk door een reikimeester, die de energie aan hen doorgeeft tijdens een afstemmingsproces waarbij de kruin-, hart- en de handpalmchakra’s – allemaal belangrijke energiecentra van het lichaam – geopend worden. De leerling vormt hierdoor een speciale verbinding met de bron van de reiki. Volgens William Lee Rand, hogere reikimeester/leraar en voorzitter van het International Center for Reiki Training (ICRT), vloeit de levenskracht (ki) door het fysieke lichaam via banen die we chakra’s, meridianen en nadi’s (energiebanen) noemen, en worden deze beïnvloed door gedachten en gevoelens.

De ki raakt uit balans wanneer we (bewust of onbewust) negatieve gedachten of gevoelens over onszelf aannemen. Dit veroorzaakt een verstoring in de stroming van de levenskracht en kan tot gevolg hebben dat de belangrijke functies van de organen en de cellen van het fysieke lichaam achteruitgaan.

‘Reiki kan genezing tot stand brengen doordat het stroomt door de aangetaste delen van het energieveld en die weer oplaadt met positieve energie,’ aldus Rand. ‘Het verhoogt het trillingsniveau van het energieveld in en rondom het fysieke lichaam op de plek waar de negatieve gedachten en gevoelens zich bevinden. Dit zorgt ervoor dat de negatieve energie uiteenvalt en verdwijnt. Op deze manier kan reiki de energiebanen opruimen, zuiveren en genezen, en er dus voor zorgen dat de levenskracht weer op een gezonde en natuurlijke manier kan stromen.’

Wat blijkt uit onderzoek?

Tijdens reikibehandelingen zijn veranderingen in het autonome zenuwstelsel waargenomen, naast statistisch significante verlaging van de hartslag en diastolische bloeddruk.1 Individuen met mci (mild cognitive impairment) of alzheimer in een vroeg stadium vertoonden na een reikihandeling verbeteringen van mentale functies en geheugen, en ook minder gedragsproblemen.2 Ook is er bewijs dat reiki een stabiel hartritme kan verbeteren bij laboratoriumratten. Aangezien dieren relatief immuun lijken te zijn voor factoren die bij mensen een placebo-effect kunnen veroorzaken, ondersteunt deze bevinding de geloofwaardigheid van de bewering dat reiki kan helpen stress bij mensen te verminderen.3
Wat kunt u verwachten?

Bij reikisessies blijft u volledig aangekleed en gaat u meestal liggen, maar soms comfortabel zitten. De sessies duren doorgaans een tot anderhalf uur. De reikibeoefenaar kan uw lichaam licht aanraken, en handopleggingen beginnen meestal bij het hoofd en de voeten, of hij houdt zijn handen een paar centimeter boven uw lichaam.

Literatuur
1. J Altern Complement Med, 2004; 10: 1077–81
2. J Altern Complement Med, 2006; 12: 911–3
3. J Altern Complement Med, 2008; 14: 417–22

QI GONG

Wat is het?

Qi gong is een op oosterse vechtsporten gebaseerd, preventief gezondheids- en behandelsysteem dat de zelfredzaamheid stimuleert. De oudst bekende beschrijvingen ervan zijn ongeveer 2.500 jaar oud en komen uit China. Qi gong (ook wel gespeld als ch’i kung) werd oorspronkelijk nei gong (inwendig werk) of dao yin (leidende energie) genoemd. Tegenwoordig spreekt men ook weleens van yang sheng: koester het leven.

Qi gong gebruikt ademhalingstechnieken en langzame, bewuste bewegingen, samen met meditatie, om de circulatie van de levensenergie (qi of chi) in lichaam en geest te verbeteren. De beoefenaar leert ook om te gaan met stress en stresssymptomen zoals hoge bloeddruk. Als vechtsport verbetert qi gong de algehele kracht van het lichaam, de coördinatie, het evenwicht en uithoudingsvermogen. Als meditatiemethode is het ontwikkeld om een diep zelfbewustzijn en innerlijke rust tot stand te brengen.

Wat blijkt uit onderzoeken?

Qi gong helpt tumoren te bestrijden, waarschijnlijk doordat het de functies van twee eiwitten kan veranderen: Akt en NF-kB. Die zijn verantwoordelijk voor de genexpressie. Het bevordert apoptose (geprogrammeerde celdood) in prostaatkankercellen1, en bleek bij sommige vormen van borstkanker niet alleen celdood te stimuleren, maar ook de migratie en invasie van de kankercellen (uitzaaiing en doorgroei in ander weefsel) tegen te gaan door de Akt/NF-kb-signalen te onderdrukken.2 Het is ook een effectieve methode tegen hoge bloeddruk, zelfs nog doeltreffender dan vaak voorgeschreven bloeddrukverlagers.3 Bij mensen met de ziekte van Parkinson helpt qi gong ook om TNF (een ontstekingsmarker) in het bloed te verlagen, en de nachtrust te verbeteren.4

Wat kunt u verwachten?

Qi gong omvat een reeks bewegingen en ademhalingsoefeningen die u meestal alleen uitvoert. Het is traag en rustig (vergelijkbaar met tai chi) en mensen van alle leeftijden kunnen qi gong beoefenen. U hebt er een leraar, tijd en toewijding voor nodig.

Literatuur
1. Mol Cell Biochem 2008; 310: 227–34
2. Cell Physiol Biochem, 2010; 25: 263–70
3. Medicine (Baltimore), 2015; 94: e352
4. Medicines (Basel), 2017; 4: 23

RECONNECTION

Wat is het?

Reconnection of reconnective healing is een therapievorm gericht op ‘herverbinding’, waarbij de cliënt niet wordt aangeraakt. De voormalig chiropractor dr. Eric Pearl heeft de therapie ontwikkeld en inmiddels zijn ruim 90.000 mensen, verspreid over zeventig verschillende landen over de hele wereld, erin opgeleid. Reconnection ‘behandelt’ geen specifieke kwalen. Beoefenaars van reconnective healing beweren dat zij meegevoerd worden met frequenties met een zekere bandbreedte die de cliënt weer de regie teruggeven over de zelfhelende mechanismen van zijn eigen lichaam.

Wat blijkt uit de onderzoek?

Een studie naar het bewegingsbereik van het schoudergewricht bij vijf vergelijkingsgroepen (behandeld met fysiotherapie, reiki, reconnection, sjamanistische healing, of niet behandeld), toonde aan dat reconnection beter scoorde dan de andere behandelwijzen bij het verbeteren van het bewegingsbereik van de patiënten, maar niet bij het verminderen van pijn. 1

Toch bleek uit een literatuurstudie van vijf onderzoeken naar de positieve effecten van reconnection dat deze therapievorm niet alleen het autonome zenuwstelsel stimuleert, en zo het bewegingsbereik verbetert, maar ook pijn kan verminderen bij patiënten met schouderproblemen. Ook kwam naar voren dat blootstelling aan reconnection als behandelaar of als patiënt, een verhoogde prikkeling van het autonome zenuwstelsel tot gevolg heeft. En toen reconnection aan een groep werd gegeven, vertoonden alle deelnemers gelijksoortige reacties van het autonome zenuwstelsel, iets wat duidt op een soort resonerend energetisch effect.2

Wat kunt u verwachten?

De meeste reconnectionsessies duren dertig minuten. In een ontspannen sfeer ligt u volledig aangekleed op uw rug op een massagetafel. Cliënten melden zeer uiteenlopende gevoelens, zoals tintelingen, energiegolven, warmte of kou, maar ook geluiden, kleuren en snelle oogbewegingen, zoals tijdens de remslaap. U hoeft alleen maar aanwezig te zijn en uw lichaam te laten doen wat het moet doen om zichzelf te genezen.

Literatuur
1. Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:329731
2. J Altern Complement Med. 2017 Aug;23(8):590-598

BRONNEN:
www.therapeutictouch.org
www.healingtouchprogram.com
www.reiki.org
www.nqa.org
www.threetreessedona.com

Reconnective healing bij gewrichtsontsteking en fibromyalgie

Op haar vijftiende kreeg de nu 58-jarige Collette Bailey uit Arizona de diagnose schizofrenie. Later, als volwassene, kwamen daar nog reumatoïde artritis, lupus, fibromyalgie, migraine, ernstige spijsverteringsstoornissen en maagzweren bij. Tegen de tijd dat ze 55 was, gebruikte Collette 21 verschillende medicijnen.

‘In september 2014 besloot ik dat ik koste wat het kost beter wilde worden,’ vertelt ze. Op drie geneesmiddelen na stopte ze met al haar medicijnen en begon aan een helende reis. Ze bekwaamde zich in EFT (emotional freedom techniques, ook wel bekend als ‘kloppen’) en werd behandeld door een chiropractor en een massagetherapeut voordat ze terechtkwam bij Giampaolo Lomeo, een gediplomeerd reconnectiontherapeut.

‘Na mijn eerste behandeling wist ik alleen dat ik was veranderd,’ vertelt Collette. ‘Na de tweede sessie merkte ik dat ik, afgezien van een steekje hier en daar, geen pijn meer had. Ik kon weer bewegen! Ik kon helderder denken. Mijn bewustzijn was scherper en, gossiemijne, ik was gelukkig!’

BRON:
www.spiritlighthealing.com (Giampaolo (JP) Lomeo, in Sedona, AZ)