De hele dag aan een bureau zitten kan slecht zijn voor de rug, maar met een aantal makkelijke en leuke oefeningen tijdens het zitten, blijft de rug gezond.
Lage rugpijn is wereldwijd één van de meest voorkomende aandoeningen van het bewegingsapparaat. Ongeveer acht van de tien mensen krijgt op enig moment in zijn of haar leven lage rugpijn. Van hen krijgt 40-60 procent het binnen een jaar opnieuw.
Bij de overgrote meerderheid (90 procent) gaat het binnen drie maanden over, met of zonder behandeling. Voor de overige tien procent begint er een vaak langdurige en kostbare zoektocht naar een remedie.
Naar schatting wordt bij 70 procent van de gevallen van acute rugpijn geen specifieke oorzaak gevonden1. Uit mijn eigen klinische ervaring, aangevuld met een grote hoeveelheid onderzoek, maak ik een samenhang op met een slechte houding, langdurig zitten, degeneratieve veranderingen (‘slijtage, veroudering’) van de lagere ruggenwervels en/of frequent bukken, draaien of tillen zonder voldoende kracht, uithoudingsvermogen en/of coördinatie om te voorkomen dat er pijn of blessures ontstaan.
Heden ten dage werken er meer mensen zittend dan in enige andere houding. Door chronisch zitten ontstaat desiccatie, ofwel uitdroging, van de tussenwervelschijven in de onderrug. Door op een stoel zitten verandert ook de houding: de holte in de onderrug vervlakt, het bovenste deel van de ruggengraat buigt juist meer, de hoek met de bovenste rib wordt groter naarmate de schouders en het hoofd naar voren buigen. Hierdoor ontstaat een verstoring van de balans van het bewegingsapparaat met als gevolg een verhoogd risico van pijn of letsel.
De komst van stoelen in ons leven heeft ons niets gebracht dan een toename van rugpijn. Dat is aangetoond door dr. Harry Fahrni bij zijn onderzoek onder de Indiase stam van de Bhil, die destijds geen stoelen gebruikten2. Fahrni maakte röntgenopnames van de onderste ruggenwervels van 450 leden van die stam, in de leeftijd van 15 tot 44 jaar.
Vervolgens maakte hij een vergelijkbare hoeveelheid opnames van mensen die zwaar werk verrichtten in Zweden en nog eens onder arbeiders die licht lichamelijk werk deden in San Francisco in de VS.
De onderzoeken van Fahrni bevestigden wat hij uit ervaring reeds wist: de actievere Bhil, die geen stoelen hadden, bleken een gezondere ruggengraat te hebben dan de andere twee groepen mensen. Onder de Zweedse arbeiders had op de leeftijd van 55 jaar 80 procent verkleinde tussenwervelschijven in de onderrug en onder de Amerikaanse arbeiders 35 procent. Onder de Bhil was deze incidentie maar 9 procent.
De bevindingen van dr. Fahrni geven aan dat het behoud van een actieve leefstijl en vermijding van stoelen in belangrijke mate kunnen bijdragen aan een gezonde rug. Maar actief zijn op zich volstaat niet voor het voorkómen van rugklachten. Mijn eigen klinische ervaring is dat het bewegingspatroon bij zware arbeid meestal repetitief is, terwijl iemand bij lichte arbeid wellicht eenvoudig te weinig beweging krijgt om het bewegingsapparaat kracht en uithoudingsvermogen te geven.
Mannen en vrouwen van de Bhil-stam maakten door hun jacht en het verzamelen van voedsel veel verschillende bewegingen. Door een dergelijke consistente, dynamische activiteit worden er vloeistoffen door de tussenwervelschijven gepompt waardoor die goed doorvoed blijven.
Bovendien wordt bij het hurken in plaats van zitten, zoals de stamleden dat deden, het bovenlichaam gedragen door de bovenbenen, terwijl ontspanning en decompressie van de wervelkolom ontstaat. Ook daardoor worden de tussenwervelschijven beter van vocht voorzien en blijven ze beter gezond.